t. I (PL 63)

1289 DE MUSICA LIB. V.
in nubibus arcus aspicitur, ita colores sibimet sunt A modis diapason quidem duplici, diatessaron vero
proximi : ut non sit certus linis, cum alter ab altero '^
disgregetur. Sed ita verbi gratia a rubro discedit ad
pallidum, ut per continuam mutationem in sequentem
vertatur colorem, nullo medio certoque interve-
niente, qui utrosque distinguat; ita etiam iieri solet
in vocibus, ut si quis percutiat nervum euraque dum
percutit torqueat, evenit ut in principio pulsus gra-
vior sit, dum torquetur vero vos illa tenuetur, conti-
nuique fiant gravis vocis sonitus et acutse.
CAPUT V.
sesquitertio, ac diapente sesquialtero ° jungunt Py-
tbagorici, ex secundohujusinstitutionis Musica! libro
quarto petendum est.
CAPUT VII.
Quod reprehendat Ptolemxus Pythagoricos in numero
propositionum.
Reprehendit autem Pythagoricos Ptolemfeus,
totamque eam quam praedictis libris exposuimus
demonstrationem pluribus modis, in quo totum illud
Qux voces enharmonise sunt aptse.
Cum igitur non unisonarum vocum aliae sint con
tinua3, aliaj disgregat», continuaj quidem tales sunt, ''PP^'''^^^
b consonantias.
etiam quod diatessaron ac diapente sesquialtero et
sesquitertio conjungunt, in reliquis vero superparticularibus,
cum ejusdem sint generis, nullas omnino
ut inter se earum differentia communi tine jungatur
nec habeat locum designatum vox acuta gravisque
quem teneant. Discretae vero babent proprios locos,
vel uti colores impermisti, quorum differentia visitur
suo quodam loco constituta. Continuaj quidem non
unisonae voces ab harmonica facultate separantur.
Sunt enim sibi ipsis dissimiles, nec unum aliquid
personantes. Discretae vero voces harmonic» subji-
ciuntur arti. Potest enim distantium sibique dissimi-
lium vocuni differentia deprehendi, iu quibus quae
junctee efflcere melos possint, If.;x£),£t5 dicuntur,
EZfis>.et5 autem quibus junctis efflci non potest.
CAPUT VI.
Quem numerum proportionum Pythagorici statuunt.
Consonse autem vocantur quK copulatiB mixtos
suavesque efficiunt sonos. Dissonae vero quse minime.
Et hoc quidem est Ptolemaei de sonorum differentia
judicium. Nunc autem quida csteris musicis in con-
sonantiarum positione disteterit dicendum videtur :
Pythagorici enim consonantias diapente ac diatessa-
ron simpUces arbitrantur, atque ex his unam diapa-
son consonantiam jungunt; esse etiam diapente ac
diapason, et bis diapason, illam t triplicis hanc quadrupli.
Diapason vero ac diatessaron consonantiam
esse non aestimant, idcirco quoniam non insuper par-
ticulari vel multiplici cadit comparatione, sed in
CAPUT VIII.
Demonstratio secundum Ptolemxum diapason et dia-
tessaron consonantise.
Probat auteni ex diapason et diatessaron quamdam
symphoniam fieri hoc modo. Quoniam