t. I (PL 63)

835 AN. MANL, SEV. BOETIUS. o56
opus interpretatione et notis illustratum duobus hinc
prior est rerum
inde interponi indicibus ; quorum
prcecipuarum, quffi in toto hoc opere explicato occur-
runt ; posterior vocabulorum, qucC in his quinque
Consolationis philosophicse libris leguntur : ubi cu-
ravimus vocabula qufe nobis visa sunt barbara, aut
saltem minus Latina, diversis characteribus formari
ut lector id Latinitatis vitium moneretur, nec nostra
tamen commeataria frequentioribus ejiismodi notis
turgerent. Si nostrum hoc ausum doctiores escitave-
rit ad absolvendum, prolata auctoritate, aliquod ex
ejusmodi vocabulis, id non ingratum erit uostrse te-
:
A meritatis praemium. Non omnia novimus, doceri
semper paratissimi.
Nihil denique istorum omnium prius attingendum
arbitrati sumus, quam instar aliorum Serenissimi
Delphini scriptorum proposuerimus, 1° Vitam Boetii i
2° testimonia variorum cum de Boetio tum de ejusdem
scriptis ; 3° generalem librorum Consolationis
philosophicae ideam ; 4° aliquam ejusmodi librorum
censuram : hsec enim quilibet horum scriptorum de
suo auctore praefari consuevit ; si exceperis generalem
operis ideam, cujus exemplum etsi non habeamus, ex
ipsa tamen, uti speramus, non mediocris utilitas erit.
AN. MANL, SEVERINI BOETII VITA.
Boetius natus est Romae (a), circa annum Domini
quadringestesimum septuagesimum quintum, sequEe-
vus Joanni summo pontifici; Justinoimperatori ;
Ful-
gentio, Ennodio et Cassiodoro doctoribus ecclesia-
sticis. Nomen geuusque matris non scimus; sed pa-
ter ejus fuit Anicius Manlius Flavius Boetius, vir ipse
consularis, filius BoiHii illius, qui (6) prffifecturam
prtetorii gerens, imperante Valentiniano tum inte-
remptus fuit, cum Aetius patricius, dux fortissimus,
cujus ut laborum sic viotoriarum ille semper fuerat
particeps, ejusdem imperatoris manu interfectus est.
II.
Hic autem, de quo nunc agimus, auctor vocatur donati sunt.
(c) Anicius Manlius Severinus Boeiius, prsenomine C
III.
scilicet nomini cognominique postposito. Nimirum Cum vero noster Boetius (k) duodecim saltem an-
hoc erat in usu apud antiquiores Romanos, ut idem nis natus amisissct patrem, hic [l) amicorum propin-
homo tribus aliquando donaretur appellationum gequoruraque curis commissus, Romae primum, postea
neribus, quae dicebantur (d) prasnomen, nomen et
co^nomen. Praanomen, ut vox ipsa sonat, est appel-
latio, qua3 appeliationi gentis praeponi solet : qualia
sunt nomina quaa apud nos vocantur propri», ut Lu-
dovicus; nomen, appellatio gentis, ui Heciorides ; cognomen,appellatio
familiaBejusdem genlis, ut Borbonides.
Ut autem sajpe prajnomen nomini, et nomen
cognomini olim anteponebatur, sic non raro, (e) in-
verso ordine, ut nunc positis nomine et cognomine,
praiuomen subjiciebalur. Sic ergo auctor noster nomine
gentis dicitur xinicius; quod e.\ {/) antiquissima
uobilissimaque Aniciorum gente esset prognatus. Sic
nomine familiEe dicitur Manlius Sevei-inus, quia ex
Manliis Severinis ortus erat : sive iuerint dua; fami-
(a) Consolat. Philos. 1. i, p. 5 : Tux
quissimam legem.
civiiaiis anli-
[0) Cassiodorus in Chronico ad consulatum Aetii et
Studii anno Christi 434.
(c) Sic inscribuntur libri Consolationis Philoso-
phiffi.
(d) Valerius Maximus sive probus libello de prajnomine.
(e) Ut Flavius Vespasianus, et Flavius Sabinus
fratres, apud Suetonium.
S. Hieron. ep. ad Denietriadem : lllusiris san-
(f)
guinis. geiius, in quo aut nullus aut rarus est qui non
merueritconsulatum.
B liae, quarum aiteram, nimirumManliorum per patrem,
alteram videlicet Severinorum per matrem atligerit :
sive eadem fuerrt familia cognomine altero dicta Severinorum,
propter illam severitatem, qua T. Man-
lius, qui ob detractum Gallorum duci a se occiso tor-
quem, inde Torquaii cognomen in familiam intulit, li-
lius (g) securi casdi jussit, quod contra ediclum, ductorem
Tusculanorum singulari certamine provocan-
teni interfecerit. Sic proprio nomine dicitur Boeiius,
sive ut quibusdam scrihHar Boeihius, a,ui aliis Boeihus,
ab auxilio, quod primus, cui istud praenomen fuit
irapositum, tulit : ^or,Q6q quippe Grcccis est adjuior
propterea plures olim, ut apud (h) Laertium, Plutarchum
(i), ipsum nostrum [j) auctorem hoc praenomiae
(m) Alhenis studuit : ubi in grammatica, philosophia,
mathematicisque disciplinis tantum profecit, ut plura
non solum Euclidis, Nitomachi, Pythagorae, Ptole-
maei et Archimedis, verum etiam ipsius Aristotelis
(n) Grajca opera Latine reddiderit, reliqua ejusdem
philosophi opera similiter redditurus, ipsumquecum
magistro suo Platone concilialurus, si fata tulissent.
Neque vero vir ille doctissimus in esponendis
modo auctorum operibus versatus est, sed pluraipse
excogitavit, excogitataque ad felicem exitum per-
duxit. Testis est admirabile hoc philosophiae ConsojQlationis
opus : ubi Ciceronem deanimorum immorta-
litate, quo filiae desiderium levaret, disputantem imitatus,
in hoc Ciceronem superavit, quod, cumCicero
[g) Virgil. vi .^neidos,
Aspice Torquaium.
(A) lii Vita Zenonis.
(i) In Symposiacis.
v. 824 : Sxvumque securi
[j) Comment. inPorphyr.
(li) Elapso, scilicet anno Christi 487 ; siquidem
ejus pater consul fuit hoc ipso anno.
(l) Consol. philos. 1. ii, Pros. 3: Desolaium parenie
summorum tevirorum cura susccpit.
(?n) Cassiodor. I. i. Var., ep. 43 : Aiheniensium
scholas longe positus introisti.
(n) S. Antoninus citans Sigebertum, 2 part. Hi t.
tit. H, cap. 15.
: