t. I (PL 63)

993
gnandam, iil postea verse forma commodius possit
agnosci.
Qui screre] Prius (inquit) noxia^ herboe et frutices
exstirpandi sunt, quam seminatelluri credenda. Fau-
stus Andrelinus :
Pessima sollicito vellecda est herba colono,
Ne pereat sola plurimo labe seges.
Divus Hieronymus : Ager spinosus uisi ante cultoris
labore fuerit exslirpatus, non nutrit in se J.icta se-
mina, sed suffocat.
Serere] Seminibus implere.
Ingenuum] Fertilem.
Fruticibus] Frutices medii sunt inler arbores et
herbas. Nam et minores arboribus sunt, nec hieme
ut herbaj arescunt.
Filicem] Filix herba est vulgo nota, segeti cum
primis noxia. Horatius :
Neglectis urenda filix innascitur agris.
Ceres] Seges. Et licenter hic ultimam corripuit :
ut Horatius in Arte poetica, palus, est enim nalura
longa : Virgil.
Flava Ceres alto uequiquam spectat Olympo.
Fortasse Boetius scriptum reliquit seges, cum ex al-
tera dictione in alteram facilis sit prolapsus. Est autem
ordo : Ut nova Ceres eat, id est proveniat gra-
vis, id est plena fruge. Ceres dicta est frugum dea
tanquam geres, prima littera mutata.
Apium labor] Mel.
Blage] Magis.
Malus sapor] Amaritudo. Sic Hieronymus : Ama-
ritudo prfeeuntis doloris, commendat ampiius gaudia
secutura. Claudianus :
Semperque vicissim
Gaudia prfemissi cumulant iuopina dolores,
Commendat placldum maris inclementia portum.
Edat] Mordeat, cruciet.
Astra] Stelte.
Ubi^l Postquam.
ISotus] Auster.
Imbriferos] Tmbreni afferentes.
Ut] Postquam.
Roseos] Hubicundos ob auroram.
Agit] Producit.
Tuens] Intuens.
Jugo] Servituti.
Retrahere] Subducere.
Vera] Subaudi bona.
Subierit] Subibunt.
IN PROSAM II.
Docet natura , mortales omnes summum bonum
petero, et beatitudinem sectari viis quidem diversis,
eoque variis erroribus ab illa turpiter abduci, j dum
in divitiis, dignitatibus, regnis, gloria et voluptati-
bus felicitatem se adepturos opinantur, quod fieri
minime potest.
Tum] Deinde.
Defixo] Exprimit gestum hominis rem quampiam
penitissima speculatione meditantis.
Defixo] Demisso, et in eunidem locum coiijecto.
Virgilius.
MIIRMELLII COMMENTARIA.
A Constititet Libya; di'lixit lumiua regnis.
Mortalium] Homiaum.
Multiplicium studiorum] Terentius :
Quot homines, tot sententioe :
Suus cuique mos est.
Persius :
Mille hominum species, et rerum discolor usus.
Velle suum cuique est, nec voto vivitur uno.
Horatius in Sermonibus :
Castor gaudet equis, ovo prognatus eodem
Pugais : quot capitum vivunt, totidem studiorum
Millia.
Idem priraam omnium odam hujus argumento sen-
tentias consoripsit, aliis studiis alios duci, aliis alia
cordi esso. Euripides in Hippolyto Coronato :
Aliis alia placcnt.
n Homerus in Odyssea :
Namque aliis ali£e res arridentque placentque.
Plinius Junior : Varia sunt hominum judicia, varioe
voluntates. Hermannus Buschius Pasiphilus noster
amicus :
Nam hominum par est studium, non una voluntas,
Et fruitur voto quilibet usque suo.
Sed ad uniim tamen beatitudinis finem nititur perve-
nire] Divus Aurelius Augustinus libro de Civitate Dei
decimo, capite primo : Omnium corta sententia est,
qui ratione quoquo modo uti possunt, beatos esse
omnes bomines velle. Qui autem siut, vel unde fiant,
dum raortalium quarit intirmitas, raultce magnaeque
controversise concitatffi sunt, in quibus philosophi sua
studia et otia contriverunt. ,Ilactenus Augustinus.
C Nos autem juventa quondam satis audaces, hunc locum
versiculis expressimus libro moralium Elegiarum
quarto, quos hic apponere libitum est
p
Clare Modersoni, qui cousuetudine dulci
Docta simul mecum cudere verha soles :
Cernis, ut ad finem cuncti contendimus unum
Quam variis vilae consiliique viis.
Hic inbiat gazis, congesto pauper in auro,
Divitiisque putat pulchrius esse nihil.
Ille sibi magnos petit ambitiosus honores,
A venerabundis gaudet ubique coli.
Sunt quibus esse bonum proeclara potentia visa est,
Quos juvat innumeris imperilare viris :
Hi se vel reges optaut, vel regibus addi,
Omnibus et votis plurima posse petunt.
Sunt quos dilatae delectat gloria famaj,
Hi claraut nomen qualibet arte suum.
Implicat illeccbris fallax: plerosque voluptas,
Qui nimio studio deliciosa petunt.
Pars hominum florent, quibus est sapientia cordi,
Et qui se rerum cognitione beant.
Nonnulli tanquam finem sectantur honestum,
Pro virtute quibus vix datur umbra boni.
Nam dum prudentes per se justique videri
Conantur, pereunt, prteque tumore crepant.
Hic certe nemo dicetur jure bealus.
In coeli summum permanet arce bonum.
Illud in ajterna pax est (ut sentio) vita,
Ipso vel exundans fons bonitate Deus.
llluc justitia; gradibus nitamur amice.
Qui fruitur tali, nil cupit ille, bono.
Id] Is fi.ais beatitudinis.
Quis] Aliquis.
Adepto] Comparato.
Abfo7'et] Deesset.
Liqiiet] Constat, porspicuum est.
Beatitudinem statum] iPonit beatitudinis definitionem
hujusmodi : Beatitudo est status bonorum omnium
aggregatione perfectus. Speusippus in libro de
: