t. I (PL 63)

10-21 MURMELLII COMMENTARIA. 1022
quibus legitur quaati, quantum vel niiseros, veldevio A tatis ostendit. Jam causas reddit cur in his quse
traraite.
Capreas] Silvestres capras. Caprea dicitur silve-
stris capra. Martialis :
Pendentem summa caprena de rupe videbis.
Casuram speres, decipil illa canes.
Tyrrhena vada] Mare Tuscum. Tyrrheni dicti sunt
Hetrusci a Tyrrheno rege, cum quo ex Lydia quondam
in Italiam transmigrarunt.
Recessus] Spatia.
Niveis] Candinis.
Feracior\ Fertiiior.
Tenero pjsce] Molli piscium genere.
Asperis echinis] Convenienti usus est epitheto,
echinus enim est pisciculus es cancrorum genere,
spinas habens, quiljus pro pedibus utitur, de quo B
Martialis :
Iste licet digitos tesludine pungat aciita,
Cortice deposito mollis echinus erit.
Juvenalis :
Et semel aspecti littus dicebate echini.
Horatius in Sermonibus :
Sed non omne raare est generosse tertile test^,
Murice Baiano melior Ijucrina peloris,
Oslrea Circeis, Miseno oriuntur Echini.
Pectiuibus patulis jaclat se molle Tareutum.
Vetus adagium est, Echino asperior : quod dicitur
in liominem intractabilem et insuavibus moribus.
Sciendum autem est esse et terrestrem echinum,
spinis undique obsitum.
Quonam\ Quo loco, ubi.
iVesciVe] Subaudi se.
Sustinent] Patiuntur.
Stelliferum pofewj Anastrophe est. Ludovicus
Bigus :
Contentus nemo vivit, meliora sed optat.
Hoc magis assequitur, quo meliora magis.
Ad summum natura bonum cum nostra feratur,
Hoc explere sitim raeuB nequit in pelago.
Ad superas opus est, ut libera transvolet arces,
Gutture se pleno si satiare cupit.
Natus ad setheretE solatia spiritus aulae,
Terrena nunquara sede quietus erit.
Paraverint] Comparaverint.
Tum] Tunc, deinde. Vera bona, ut ita beatitudinem
consequantur, a qua falsa bona mentes avocant et
abducunt. Nam, teste Lactantio, sicut ad verum bonum
per fallacia mala, sicad verum malum per bona
fallacia pervenitur.
IN PROSAM IX.
Hactenus Boetio Philosophia falsae formam felici-
mortales appetunt summum bonum non possit in-
veniri, aitque indemaximum hominibus errorem ac-
cidere, quod pravitate sua id, puta summum, dis-
traxerint, quod suapte natura simplex et individuum,
nullam patitur sectionem. Nam vera beatitudo ea
quaj separat stultum vulgus, omnia simul complecti-
tur, sufficientiam, potenliam, reverentiam, celebri-
unum quidlibet absque
tatjm et laetitiam : quorum
reliquis nemo unquam potest obtinere.
Hactenus] Hucusque.
Mendacis] Falsse.
Perspicaciter] Acute.
Deinceps] Deinde, gradatim.
Veluti rimuta] Pulchra translatio.
Malim] Malo, ut velim pro volo.
Atqui] Unde sit ortus error evidenter ostendit, et
gradatim certis colligit argumentis unam eamdemque
esse naturam sufficientiae, potentiee, reverentiae, ce-
lebritatis atque Isetitiee.
Egere claritudine] Subaudi videatur.
Abjectius] Contemptius.
Dispertit] In partes dividit.
Rei] Verae felicitatis.
Qua minime affectat] Atqui supra dictum est, omnes
summum bonum veramque felicitatem appetere :
quomodo igitur nunc dicit, aliquem rem ipsam minime
affectare? Ut hic scrupulus exanimatur, nequem
male forsitan habeat , animadvertendum est
C duplicem esse hominis appetitum, alterum quidem
naturalem, confusum et inordinat\im, eoque omnes
mortales (quod supra dictum est) in summum bonum
ferri, veramque beatitudinem appetere : alterum
vero rationalem, discretum et ordinatum, eoque
paucos insummum bonum divina gratia dirigi, puta
eos duntaxat, qui norunt, ubi id et quomodo quaerendum
sit, rectaque via, iide, spe et caritate freti
tendunt, ut illud tandem consequantur. Expone igi-
tur quam minime affectat, id est appetit, et quaerit
appetitu proximo, directo et ordinato, eoque modo
Stulte igitur mortales rerum terrenarum cupiditate
et via qua summum illud bonum est investigandnm.
demersi, in tellure quaritant, quod supra cfflum
Qui divitias] Dilucide docet quemadmodum morta-
slelliferum est collocatum.
les, a recta via insipienter aberrantes, conentur ejus
Ambiant] Ambieiido appetant.^Ambire, testeNonio,
rei quae partes non habet, partem unam quamlibet
significat interdum ambitionibus aqpetere. Divus
^ ^^^teris^neglectisTdiplsci;
Hieronymus : Divitise non semturx post hominis mor-
Solum posse] Solam potentiam.
tem amantur. Uonor fascium, qui per successorem
Protligat] Dissipat, prodigit, profundit.
exolescat, ambitur.
Mordeatur] Contristetur.
Cum] Postquam.
Falsa] Fallacia hujus saeculi bona.
Summam perfectionem] Absolutam integramque
Gravi mole] Summa difficultate et maximis labo- rationem.
ribus.
In adversum] In contrariam mentis partem.
Hxc] Vera felicitas.
Vel] Etiam.
Perspicua] Patens. Perspicuum dicitur quod visui
pervium est.
Ea vera est] Defmitio est beatitudinis, verbis quidem
diiferens ab ea qu;R data est supra, re vero
consentiens.
Uti] Quemadmodum.