t. I (PL 63)

583 AN. MA.NL. SEV. BOETll. 584
4 Gloria felicis olim viridisque juventae, A Et dolor eetatem jussit inesse suam.
Solantur moesti nunc mea fata senis. latempestivi funduntur vertice cani,
5 Venit eiiim properata raalis inupina senectus, Et tremit efleto corpore laxa cutis.
INTERPRETATIO.
lacrymis sinceris. Nallus metus poluit adducere has
saltem musas, ut non comitarentur meam viam. Ea?dem
Musae, quEE faemntgloria meas juveutse quondam fortunatx
et vividse, consolantur ?iu)icad\ersam foriunam
senis tristis. Nam senectus festinata xrumnis accessit
milii improvisa, et mceror effecit, ut xtas sua essct in
NOTvE.
Id expertus est Boetius, qui agente Tlieodorico,
non suliim ope.-, dignitatos, bonamq^ie valeludinem
amisit, sed a suis etiam desertus amicis, quippe qui
terrore imperatnris, qui Romam quuque non dubitavit
evertere, victi fugerunt : quamobrem Boetius solis
animi bonis in suo exsilio comitatus est, scientia g
videlicet et virtute sed cum de sua virtiite aperte
,
loqui non ita deceret viriim modestissimum, nominatis
Musis, scientias saltem comitis meminit. Sic
Ovid. ivTrist., el. 1 :
Me quoqiie Musa leval, Ponti loca jussa peteutem :
Sola comes nostraj nei-stilit illa fjgae.
Sola nec insidias inter nec aiilitis ensem,
Nec mare uec ventos, barbariamque timet.
Non omittam qiiodgrammaticidocent, satte)?? natum
esse a captivis, qui nihil aliud [tvwlev salutem a victure
petuut.
7. Gloria. ] lionos, bona fama et gloria ita inter se
dilYerunt, ut bonos quoddam sit genus, cui subjicia-
quare
tur primum quidem bonafama; deinde gloria :
sicut bonos, sic gloria generatim est bona virtutis
alienae existimatio, signo aliquo manifestata: sed
honos potest esse unius ; bona fama, non nisi multitudinis
; et gloria, etiam optimalum bene de te exi- C
stimantium : binc, auctore Scaligero, gloria dicitur
quasi glosia: quomodo ara, lares, arena, quasi asa,
lases, asena : glosia autem oritur ex yloiircra, id est
lingua, quod gluria sit famaingens de alicujus virtute
ac meritis. Hinc de se Ennius,
Yolito vivu' per ora viruni.
Quod imitatur Virgil. iEueid. xii, v. 233 :
Succedet fama, vivusque per oraferetur.
Fama autem non alia de causa habetur ingens, nisi
quod ha?,c per mentes et per ora quoque optimatum
vagatur; huc respiciens Tullius pro Mar. : Gloria,
inquit, est iliuslris et pervagata muUorum et magnorum
velinsuos cives, vel in patriam, vclin omnegenus
hominum fama meritorum. At qua?ritur hic scsentia?ne,
au virtulis fuerit ingens illa Boetii fama ? qui pro
virtute Boetii senliunt, lii legendum putant solatar,
quod syntaxis alioqui non staret : quasi Boetiiis lau-
me. Canities prsematura spargitur per menni caput, et
mea peltis,confectis membris, rugosa contremiscit. Illa
mors hominum e^i fortunuta, quse nonsese immittit flo-
rentibus trmporibus, et adest, afflictis frequenter implorata.
Ueu quantum inexorabilis mors rccedit ab
bominibus calamitosis, ei quantum crudelis recusat
Indocili numero cum grave moUit opus.
Cantat et iuuitens limosa? pronus areuce,
Adverso tardaui qui Irahit amne ratem.
Quique refert pariter lentos ad pectora remos
In numerum pulsa brachia versat aqua.
Fessus ut incubuil baculo saxoque resedit
. Pastor, arundineo carmine mulcet oves.
Cantantis pariter, pariter data pensa trahentis.
Fallitur ancillEB deciiiiturque lahor.
Fertru et abducta Lyrnesside tristis Achilles
Hseraonia curas atleuuasse lyra.
Cum traberet silvas Orpheus et dura canendo
Saxa bis amissa coujuge moestus erat.
tria hic su-
Sic ergo Musa levat Boetium : Verum
persunt observanda. Primum quidem observanda vis
Ccesur* in his verbis, felicis olim : caesura enim, quse
nihil aliud est in versu, quam residua prioris scu?isionis
syllaba, qua posterior scansio incipitur, syllabaiii
alias brevem producere potest ; quod nimirum,
veluti initiom sequentis vocabuli, ita elevari debet
pronuntiando^ ut reliquas ejufdem vocabuli syllabas
sustinere possit : exempla sunt cuique obvia: Virg.
/En. IV, V. 64 :
Pectoribus inbians spirantia consulit exta.
Deinde observandum discrimen, quod nonnuUi ponunt
inter juventus, juventas, et juventa: nam juventus,
iuquiant, estmultitudo.juvenum, JMVOitas est dea,
et juventa a;tas : sed bajc non constant : nam Sallustius
juventutem voc.ivjt astatem. Postremo observanda
a?tas Boetii, qui quamvis hic seipsum dicat
senem, tum tamen, cum luec scriberet, nondum atugerat
quinquagesimura ajtatis suce annum : propterea
addit se non tam annorum, quam asrumnarum serie
senuisse sic.
9. Venit.... senectus.\ Rationem affert Boetius cur
se dixerit senem. Senectus quippe, qua;, auctore
Tullio, definiri potest occns?(S vitx, ex eo contingit
quod fibris, ex quibus solida; corporis animati partes
constant, retardalis, e