26.08.2013 Views

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza (1895-1923) - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza (1895-1923) - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza (1895-1923) - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Hego <strong>Euskal</strong> Herria Estatu espainiarreko <strong>hezkuntza</strong>-sistema nazionalaren aurrean 103<br />

3 .- HEGO EUSKAL HERRIA ESTATU ESPAINIARREKO HEZKUNTZA-<br />

SISTEMA NAZIONALAREN AURREAN<br />

<strong>Euskal</strong> <strong>nazionalismoa</strong>k <strong>hezkuntza</strong>-sistema espainiarraren aurrean izandako jarrera<br />

zein Estatuak bultzatu nazionalizatzeak -desnazionalizatzeak euskal <strong>nazionalismoa</strong>ren<br />

arabera- sorturiko planteamenduak aztertu baino lehen, komenigarria iruditzen zaigu XIX .<br />

mendean zehar Hego <strong>Euskal</strong> Herrian <strong>hezkuntza</strong> arloan gertaturikoari so egitea . Dakigunez<br />

Estatuaren joera bateratzaileak (XVIII . mendean monarkia espainiarra dagoeneko<br />

bultzatzen saitu dena) XIX . mende osoko prozesua behar izango du helburu hori<br />

gauzatzeko, zentralizazioak mende hon<strong>eta</strong>ko azken laurdenean gailurra joko duelarik .<br />

Homogeneizazio nazionalak -honek sortzen dituen behar guztiekin : merkatu nazionala,<br />

hizkuntza <strong>eta</strong> kultura arloko uniformizazioa, batasun sinbolikoa, nazioarekiko<br />

identifikazioa, . . .), ikusteko aukera izan dugun bezala, <strong>hezkuntza</strong>-sistema nazionalean<br />

aurkituko du oinarririk garranzitsuen<strong>eta</strong>riko bat. Egoera honek bere zailtasunak aurkituko<br />

ditu, <strong>Euskal</strong> Herriari dagokionez, gatazkak piztu <strong>eta</strong> jarrera <strong>eta</strong> krisiak azalarazi . Arazo<br />

honek <strong>Euskal</strong> Herriak fenomeno honen aurrean ezagutu dituen egoera ezberdinak<br />

aztertzera garamatza, erreferentzi puntu nagusiak honako hauek izanik : irakaskuntzaren<br />

kontrola, euskal erakundeak, foruak, euskal kultura, euskara, <strong>eta</strong>b . Osatzen den sare<br />

korapiltsu honen analisia zein sortzen den gatazkaren ezaugarri nagusiak nabarmentzea<br />

interesgarria izan daitekeela uste dugu ; izan ere, hainbat esparrutan gertatuko den legez,<br />

euskal <strong>nazionalismoa</strong>k, gai honi dagokionez ere, berak euskal nazioaren ezaugarritzat<br />

hartu izango dituen tradizio batzuk erabiliko ditu nazionalista den diskurtso politikoa<br />

' TUÑON de LARA, M . (1981) : "Nacionalismos y lucha de clases en la España<br />

contemporánea", in Iglesia Viva, 95-96 . zk . ; 429-431 . Gure lan hon<strong>eta</strong>n 1812ko Konstituzioa<br />

abiapuntutzat hartu badugu ere -hau baita <strong>hezkuntza</strong>-sistema nazionalaren eraikitze prozesuaren<br />

abiapuntua-, jakina da homogeneizazio nazionalari, Espainiaren kasuan, Nueva Planta-ko dekretuekin<br />

emango zaiola hasera . Halere, Fernandez Sebastianez dioen bezala, "la foralidad logrará aguantar con<br />

relativo éxito el tirón de la estatalidad en ciernes" (FERNANDEZ SEBASTIAN, J . (1990) : "Ideología,<br />

Fueros y Modernización . La m<strong>eta</strong>morfosis del Fuerismo . I : hasta el s . MX", in Historia Contemporánea,<br />

4 . zk. : 84) .

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!