Euskal nazionalismoa eta hezkuntza (1895-1923) - Euskara
Euskal nazionalismoa eta hezkuntza (1895-1923) - Euskara
Euskal nazionalismoa eta hezkuntza (1895-1923) - Euskara
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
32 <strong>Euskal</strong> Nazionalismoa <strong>eta</strong> Hezkuntza (<strong>1895</strong>-<strong>1923</strong>)<br />
Eskaera horien artean (<strong>nazionalismoa</strong>rentzako baldintza egokitan, jakina),<br />
kulturarenak ere kolokan jar dezake Estatu monolitikoa, <strong>eta</strong> hau, Estevak dion moduan,<br />
Estatuak garbi asko dakien zerbait da<br />
"Toda idea de diversidad o de particularidad cultural es a la larga<br />
racionalizada como enemiga de la cohesión interna del Estado porque<br />
tiende a desarrollarse como otra identidad" 42 .<br />
Horrela, Estatuak Estatu-nazioarenak ez diren beste kultur ezbendinen<br />
konpetitibitate politikoa indargabetzen du, edota desagertarazten saiatuko da" . Besteak<br />
beste, <strong>hezkuntza</strong>-sistemaren kontrola da jokuan daukagun elementu garrantzitsuen<strong>eta</strong>riko<br />
bat . Nahitanahiez, gai honek kulturaren maila politikora garama : kulturak iraun nahi badu,<br />
derrigorrez babes politikoaren beharrean aurkituko da, babes politiko horrek, orokorrean<br />
kultur azpiegituraz gain, <strong>hezkuntza</strong> azpiegitura ziurtatuko baitio . Eta hau da, hain zuzen,<br />
osatzen den katea : kultura/nazioa, nazioa/egitura politikoak, egitura politikoak/<strong>hezkuntza</strong><br />
sistema, <strong>hezkuntza</strong>-sistema/kultura . Beraz, erraz uler daitekeenez, Estatu-Nazioari aurre<br />
egiten dioten nazionalismoentzako derrigorrezkoa suertatuko da <strong>hezkuntza</strong>-sistema era<br />
batean edo bestean kontrolatu nahi izatea, berak defendatzen duen nazioaren kulturak<br />
<strong>hezkuntza</strong>-sisteman lekua izan dezan, kultura nazioaren zutabe garrantzitsuen<strong>eta</strong>riko bat<br />
den neurrian .<br />
1 .2 .3 .- Estatua <strong>eta</strong> hizkuntza "nazionala"<br />
Kulturaren gaiarekin egin dugun eran, hizkuntzarenarekin antzeko irakurk<strong>eta</strong><br />
egiterik dagoelakoan gaude . Jadanik dakigunez, XIX. mendean -<strong>eta</strong> Europako<br />
Mendebaldean oso modu zabalduan- nazioak izaera naturala zuela "uste" zen, <strong>eta</strong> Estatua<br />
42 ESTEVA, C. : Op. cit . . 110 .<br />
43 Egia da kultur ezberdinek topo egiten dutenean -Estatu nazioaskodunen kasu- Estatuak kultur<br />
horien balioa pareka dezakeela, baina guk esango genuke -irakurk<strong>eta</strong> klabe politiko<strong>eta</strong>n eginez geroguztiz<br />
behin behineko moduan egingo lukeela, testuinguru politikoak hala bultzaturik . Hau esatera<br />
garamatzan arrazoia hauxe litzateke : gure ustez -<strong>eta</strong> behin baino gehiagotan aipatu dugun Estevarekin<br />
bat eginez- Estatuaren azken helburua uniformazioa da, monokulturalismoa, hau batasun ideiaren<br />
garaipen gisa ulertu behar delarik . Horrela, Estatuak kultur ezberdinen arteko harremana ontzat hartzen<br />
badu, Estatuaren kulturaruntz doan integratze prozesua bideratzen duelako da .<br />
Orokorrean esango genuke Estatu-Nazioa bezala -edota, testuinguru politikoak eraginda, Estatu<br />
nazioaskodun moduan- aurkezten zaigun Estatuaren barruan dauden nazioen eskubideek ez dutela bat<br />
egiten Estatuaren menperatze helburu nahiekin . Azken finean argitu beharko genuke noiz hitzegiten den<br />
Estatu nazioaskodun<strong>eta</strong>z, kontzeptu honek sakoneko azterk<strong>eta</strong> ilundu ez dezan : a) Estaturik gabeko<br />
nazionalismoek Estatu-Nazioarekin bat egiten ez duten nazioen presentzia aldarrikatzen dutenean, Estatu<br />
horrek beste nazio batzuk integratzen dituela adieraziz; b) Estatuak, testuinguru historikoak bultzatuta<br />
(askotan beste nazionalismoen eraginez) nazio aniztasunaren errealitatea onartzen duenean - armonikoa<br />
den neurrian, noski-, hain zuzen Estatuaren beraren egitura arriskuan ikusten duenean . Edonola ere, esan<br />
behar da ez direla gutxi beraien helburuen muga ofizialki haintzat hartzen den Estatu nazioaskodunaren<br />
markoan kokatzen duten mugimendu nazionalistak .
Change language