Euskal nazionalismoa eta hezkuntza (1895-1923) - Euskara
Euskal nazionalismoa eta hezkuntza (1895-1923) - Euskara
Euskal nazionalismoa eta hezkuntza (1895-1923) - Euskara
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
214 <strong>Euskal</strong> Nazŕonalis,noa <strong>eta</strong> Hezkuntza (<strong>1895</strong>-<strong>1923</strong>)<br />
5.4 .- Berrikuntza pragmatismoaren eskutik<br />
Eta zeintzuk edota nolakoak behar dute izan urrats horiek?, zein eman beharreko<br />
pausoen abiapuntua? . Alde horr<strong>eta</strong>tik esan behar da <strong>Euskal</strong>duna-ren diskurtsoak baduela<br />
ezaugarri nabarmena : Aranak duen diskurtso ideologikoaren gisakorik alboratu egingo<br />
da neurri handi batean, <strong>eta</strong> jarrera pragmatiko-posibilista hartuko . Noski, ez du "nortasun"<br />
politikoa galduko <strong>eta</strong> abertzale moduan agertzen saiatuko da <strong>Euskal</strong>duna, baina arazoen<br />
irakurk<strong>eta</strong> ideologizatuegi<strong>eta</strong>tik ihes egiteko saiakera egiten duela igertzen dela esango<br />
genuke . Behin baino gehiagotan, arazo ezberdinen azterk<strong>eta</strong> ikuspegi ideologiko<strong>eta</strong>tik<br />
abiatu edota bideratu beharrean, eremu profesional<strong>eta</strong>n egindako analisiak hartzen ditu<br />
irizpide nagusitzat . Adibide posibleen artean, gure iritziz adierazgarria den "Conferencia<br />
Pedagógica" 39 artikulua aukeratu dugu dioguna frogatu <strong>eta</strong> argitzeko asmoz . Artikulu<br />
hon<strong>eta</strong>n <strong>Euskal</strong> Herrian arrotza den irakaslegoak egindako diagnostikoa ontzat eman <strong>eta</strong><br />
abiapuntutzat hartuko da ; ideologizazioaren "pekaturik" ez, beraz (beste kontu bat da<br />
janera horrek ideologia nazionalistaren "perbertsioan" eragingo ote duenentz) .<br />
Irakaskuntzaren egoera aztertzeko momentuan hiru dira nab sitzen diren arazoak :<br />
"Desconocimiento de los discípulos del rico idiona de Cervantes; excesiva edad de los<br />
alumnos que asisten á las escuelas, é irregularidad en la asistencia á ellasi 40 .<br />
Hots, ikasleek ez dakite gaztelaniaz hitz egiten (arazo honek eragingo luke beste<br />
bi<strong>eta</strong>n) <strong>eta</strong>, ondorioz, irakaslearen lana alperrikakoa bihurtzen da; beraz, eskolak<br />
formazioari dagokionez dituen helburuak ezin dira bete . Kezka nagusia formazioarena<br />
denez -<strong>eta</strong> eragin positiborik ez duten bideak bazterturik (eraztunarena esate baterako)ekin<br />
diezaiogun irtenbideak bilatzeari -irtenbide pedagogikoak, noski- . Oinarrizkoa den<br />
irakasle <strong>eta</strong> ikasleen arteko komunikazioa gauzatu nahi izanez gero -"que requiere la<br />
existencia de un medio de expresión . . .mutuo", nola ez- erabaki beharko da gazteleraz ez<br />
dakien horrek hizkuntza hori ikasi beharko duen edota erdalduna euskaldundu beharko<br />
den ; hau da, euskalduna den ikaslea erdeldundu behar da edota euskaraz ez dakien<br />
irakasleak ikasi behar izango du ikaslearen hizkuntza ; edo beste modu batera esanda,<br />
euskara ala gaztelania izango da komunikaziorako tresna . Arazoa ezin daitekeenez<br />
arazoaren irtenbidea izan -ikasleak gaztelania menperatzeko izugarrizko zailtasunak ditu<br />
("una serie de palabras . . .vacías de sentido" ezik ez du ikasten)- erabaki beharko da,<br />
logika hutsa erabiliz, irakaslea dela egokitu beharrean dagoena41 ; beraz<br />
"el maestr o debe ser quien aprenda antes el vascuence para hacerse<br />
39 "Conferencia Pedagógica", in <strong>Euskal</strong>duna, 18981VII/24 .<br />
40 Ibidem (hitz hauek irakasle batek emandako hitzalditik jaso ditu <strong>Euskal</strong>duna-k) .<br />
41 Dirudienez ikuspuntu honek ez omen zuen oso harrera ona izan konferentzian parte hartu<br />
zuten irakasleen artean, <strong>eta</strong> hauen erantzuna ez omen zen batere gozoa izan . Egoera honek, <strong>Euskal</strong>dunaren<br />
ustez, <strong>eta</strong> mahai gainean dauden arrazoiak huts hutsean pedagogikoak direla kontutan harturik, oso<br />
argi erakusten du zein den kanpotik iristen den irakaslegoaren borondatea, euskal hiritarren kontrako<br />
jarrera erasokorra nabarmenduz .
Change language