26.08.2013 Views

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza (1895-1923) - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza (1895-1923) - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza (1895-1923) - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Jeltzaleak <strong>eta</strong> irakaskuntzaren arazoa Aranaren ondoren 329<br />

Estatuak ezarri sekulako kondena gauzatuko luke euskal haurrengan 297 . Eleizalde<br />

errukirik gabe agertuko da <strong>eta</strong> oso bortitzki joko du eskolaren kontra, hitz hau<strong>eta</strong>n jasoko<br />

litzateke hala, euskal <strong>nazionalismoa</strong>ren baitan guztiz barneraturik dagoen iritzia :<br />

"Esas escuelas oficiales, que ahora llmnan «nacionales», sin<br />

duda por antf-asis, son aproxinnadaniente la peor de las imposturas que<br />

el Estado ha implantado en nuestro Pais Vasco . Parecería natural y<br />

obligado que en esas escuelas, puesto que las pagan los vascos y son para<br />

niños «euzkeldunes», se enseñase siquiera a leer y escribir y atontar<br />

en lengua vasca. ¡Oh, nada de eso! . . . Ya henos quedado en que para el<br />

Estado los vascos no existen, ni su lengua, ni mucho menos su<br />

nacionalidad ; en el corazón del País euzkeldun, en los últimos auzos<br />

enclavados en las escabrosidades del Pirineo vasco, la enseñanza<br />

primaria será exclusivamente castellana, o no será . Y naturalmente, no es,<br />

porque no puede ser; de ahí el gran número de analfabetos, de ahí el<br />

horror a la lectura, de ahí la lastimosa situación de nuestros niños<br />

euzkeldu nes que piden pan intelectual y no reciben más que un pedrusco<br />

pedagógico" 298 .<br />

Beraz, irakaskuntzarik gabeko eskola litzateke eskola ofiziala ; kalte iturri besterik<br />

ez den aipatu "harrikada pedagogikoak" idiozia lotsagarrira kondenatzen ditu euskal<br />

haurrak, ezer ikasteko modurik ez dutelarik'-99 . Gauza bera salatuko du Urabayenek herri<br />

koskorr<strong>eta</strong>ko eskolei dagokienez, arazoa ezin daitekeelarik larriagorik izan -"hoy al<br />

pueblo vasco no se le educa y al que vive en los pueblos, menos", dio"- ; eskola hauek,<br />

egungo egoeran, ezin baitute eskatzen zaien <strong>eta</strong> bete beharko luketen lana burutu<br />

analfabetismoa <strong>eta</strong> kultura falta ondorio logikoak direlarik -ezin zitekeen besterik<br />

espero 301 - . Ironiarik falta ez bada ere -horra hor, esate baterako302 , Ramón<br />

Belaustegigoitiaren analfabetismoaren "apologia"- gaztelaniazko irakaskuntzaren<br />

1918/IV/23 .<br />

29, OJARBIDE, J .M . (1918) : "De idioma vasco . El euzkera en la enseñanza", in Euzkadi,<br />

2 98 ELEIZALDE, L . (1919) : La lucha . . . : Op . cit. ; 30 . Eleizalderen hitz hauek, eskola<br />

"nazionalen" kontrako kanpaina luzearen barruan, ohiartzun zabala izan zuten prentsa nazionalistan,<br />

Napartarra-n esate baterako (ELEIZALDE, L . (1918) : "Las escuelas 'nacionales' . Situación en ellas del<br />

niño euzkeldun", in Napartarra, 1918/IV/6 .<br />

112 .<br />

299 Ibiem ; 31 .<br />

300 URABAYEN, L. (1919) : "La enseñanza en los pequeños Municipios vascos" ; Op . cit . ; 283 .<br />

301 Ibidem ; 286 .<br />

30'-BELAUSTEGIGOITIA, R . (1921) : "En defensa del analfabetismo", in Hernies, 58 . zk . ; 109-

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!