Euskal nazionalismoa eta hezkuntza (1895-1923) - Euskara
Euskal nazionalismoa eta hezkuntza (1895-1923) - Euskara
Euskal nazionalismoa eta hezkuntza (1895-1923) - Euskara
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
10 <strong>Euskal</strong> Nazionalismoa <strong>eta</strong> Hezkuntza (<strong>1895</strong>-<strong>1923</strong>)<br />
esparruan Davilak buruturikoa) .<br />
Zentzu horr<strong>eta</strong>n, <strong>hezkuntza</strong> arloari dagokionez, euskal <strong>nazionalismoa</strong> bera analisi<br />
objetu gisa zehatzatzat hartuko duen ikerk<strong>eta</strong>rik ez dugu oraindik, euskal<br />
<strong>nazionalismoa</strong>ren gaia jorratu izan duten aditu gehienek, analisi "epidermikoak"nahiz<br />
topikoak eskaini ez dituztenean, <strong>hezkuntza</strong>ren gaia bigarren mailara zokoratu izan baitute .<br />
Hori da, hain zuzen, gure lan honen helburua, euskal <strong>nazionalismoa</strong>k <strong>hezkuntza</strong> mailan<br />
izaniko planteamenduak ezagutzea euskal <strong>nazionalismoa</strong> bera hobeto ezagutzeko<br />
lagungarri suertatuko dela sinetsita baikaude . Alde horr<strong>eta</strong>tik, egun eskuartean darabilgun<br />
terminologia mailako "kapitalaren" aberastasuna egoki neurtzeko (euskal irakaskuntza,<br />
euskal eskola, euskal hezkuntz-sistema, <strong>hezkuntza</strong> nazionala, euskal unibertsitatea,<br />
curriculum nazionala, . . .), bertan euskal <strong>nazionalismoa</strong>ren eragina argi antzeman<br />
daitekeelarik, ezinbestekoa iruditzen zaigu guk garai hon<strong>eta</strong>n aztertuko ditugun jeltzaleen<br />
artean <strong>hezkuntza</strong>-sitemaren inguruko irizpide nazionalarik ba ote dagoen aztertzea . Gure<br />
ustez, bestalde, oro har <strong>nazionalismoa</strong>ren eremu zabalean kokaturik <strong>eta</strong> <strong>hezkuntza</strong>ren<br />
auzia ardatz nagusitzat hartuz, halako ikerk<strong>eta</strong> batek balio izan dezake, neurri batean<br />
bederen, asko aztertu ez den Estaturik gabeko nazioen auzia ulertzeko orduan . Hots,<br />
Estatuen eskutik sortu <strong>hezkuntza</strong>-sistemei buruz ehundaka lan dago egina, <strong>eta</strong> badirudi<br />
gai horren inguruan esan beharreko guztia esanda dagoela dagoeneko ; aldiz, Estatuari<br />
atera zaion "erlakaiztenaren" antzeko zerbait dela esateaz gain, gutxi da Estaturik gabeko<br />
nazioen izenean jardun diren nazionalisten jarreraz edota naziogintzan <strong>hezkuntza</strong>ren<br />
arazoari eman zaion garrantziari buruz dakiguna . Hala, euskal <strong>nazionalismoa</strong>ri buruzko<br />
lan hon<strong>eta</strong>n, aipatu bezalako <strong>nazionalismoa</strong>k eduki ahal izango duen (beharbada ez)<br />
proiektu nazionalaren barruan <strong>hezkuntza</strong>ren gaiak duen lekua aztertzea izango da gure<br />
ikerk<strong>eta</strong> honen norabidea markatuko duen iparra .<br />
Gure asmoa zein den jakinik, euskal <strong>nazionalismoa</strong>ren azterk<strong>eta</strong> egiteko garaian,<br />
hiru izango dira gure lanaren ardatz nagusiak : <strong>nazionalismoa</strong> <strong>eta</strong> <strong>hezkuntza</strong>-sistema<br />
nazionala; euskal <strong>nazionalismoa</strong>ren sorrera <strong>eta</strong> <strong>hezkuntza</strong>rekiko lehenengo jarrerak ;<br />
euskal <strong>hezkuntza</strong>-sistemaren aukerak <strong>eta</strong> mugak . Nahiz <strong>eta</strong> burutu lanak ikuspegi<br />
kronologikotik Primo de Riveraren diktadura garaian izan bere muga <strong>eta</strong>, beste aldetik<br />
arakatu <strong>eta</strong> aztertu dugun informazioaren arabera, diskurtso jeltzalearen ardatz nagusiak<br />
ordurako eraikiak direla esango genuke, egin litezkeen bestelako ikerketek berrindartuko<br />
luketelarik, gure ustez, guk hemen defendaturikoa . Lehenik <strong>eta</strong> behin, historia-kontakizun<br />
hutsa gainditzen lagunduko digun gaiaren inguruko ikuspegi orokorrari helduko diogu,<br />
bertan <strong>nazionalismoa</strong> <strong>eta</strong> <strong>hezkuntza</strong>-sistema nazionalak hartuko ditugularik oinarritzat .<br />
<strong>Euskal</strong> <strong>nazionalismoa</strong>k -oro har edozein nazionalismo motarenak- <strong>hezkuntza</strong> arloan dituen<br />
planteamenduak ulertu nahi izanez gero , ezinbestekotzat jotzen dugu nazioa <strong>eta</strong><br />
<strong>hezkuntza</strong> uztartzerik ba ote dagoen ikustea <strong>eta</strong>, horr<strong>eta</strong>rak, nazioa zein <strong>nazionalismoa</strong>ri<br />
buruzko teoria ezberdin<strong>eta</strong>ra hurbiltzea mesedegarria izan daitekeelakoan gaude ;<br />
testuinguru hon<strong>eta</strong>n Estatuak, <strong>hezkuntza</strong>-egiturek, kulturak <strong>eta</strong> hizkuntzak geure analisisarea<br />
osatuko dutelarik, beti ere <strong>hezkuntza</strong>k naziogintzan izan dezakeen garrantziaz
Change language