26.08.2013 Views

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza (1895-1923) - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza (1895-1923) - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza (1895-1923) - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Jeltzaleak <strong>eta</strong> irakaskuntzaren arazoa Aranaren ondoren 273<br />

publikoari, euskal gurasoek erlijioaren alde ben<strong>eta</strong>n zein ari den <strong>eta</strong> zein ez -nahiz <strong>eta</strong><br />

eliz jantziak izan- jakin dezaten` . Zentzu horr<strong>eta</strong>n, gurasoek egin dezaketena asko da<br />

<strong>eta</strong>, adibidez, Belaustegioitiak, "euskerazko" eskolen beharra azpimarratzeko garaian -<br />

beste arrazoi garrantzitsuen artean aztertzen saiatu izan garen arazo honengatik-,<br />

ezinbestekotzat joko du gurasoen antolatze lanari heltzea, izan ere "Gurasoak batuten<br />

ikasi ezkero, gala- ikastetxe askotan [<strong>eta</strong> horien artean berak aipatzen dituen "soipeko<br />

baltz-luze dunek" zuzentzen dituzten eskol<strong>eta</strong>n] agertzen yakozan ezetzi ta goŕoto bizia<br />

ez litzakez ikusiko" 150 .<br />

6 .3 .- Irakaslegoaren arazoa : kritika <strong>eta</strong> alternatibaren artean<br />

<strong>Euskal</strong> <strong>nazionalismoa</strong>ren eskutik plazaratuko den irakaslegoari buruzko zenbait<br />

adierazpen aztertuz gero hau irkaskuntzaren inguruan dagoen arazo nagusia dela pentsa<br />

liteke <strong>eta</strong>, alde horr<strong>eta</strong>tik, garai honek ez duela -irakaskuntzari dagokionez- ezer berririk<br />

ekarriko . Irakaslegoaren arazoak, jeltzaleen diskurtso ideologikoaren barruan, izango<br />

duen garrantzia, begien bistakoa baita, ukatu ezin daitekeen errealitatea da ; halere, nahiz<br />

<strong>eta</strong> egun batetik bestera gertatzen den zerbait ez izan, bilakaera interesgarriaren aurrean<br />

aurkituko garela uste dugu . Ez du indarrik galduko kanpoko irakaslegoari egin kritika<br />

zorrotzak, baina oraingoan aurreko urte<strong>eta</strong>n baino askoz ere zabalagoa den planteamendu<br />

orokorrean kokatu beharko litzateke . Zalantzarik gabe, behin baino gehiagotan esan<br />

dugunez, irakasle horien aurkako erasoa -irakasleen kontrakoa baino- <strong>hezkuntza</strong>sistemaren<br />

aurkako -edo honek dituen zenbait ezaugarrien kontrako- erasotzat ulertu<br />

behar da irakaslegoa <strong>hezkuntza</strong>-sistema espainiarraren ardatzarik nagusien<strong>eta</strong>rikoa dugun<br />

heinean <strong>eta</strong>, zentzu horr<strong>eta</strong>n, berriro errepikatuko den jarrera dugu hau .<br />

Halere, zenbait<strong>eta</strong>n inolako aldak<strong>eta</strong>rik egon denik antzematea oso erraza ez izan<br />

arren, lehen ez zegoen ikuspegi zorrotzagoa igar daiteke euskal <strong>nazionalismoa</strong>n, osatuz<br />

joango den <strong>hezkuntza</strong> formal arloko diskurtsoa eratzen hasiko delarik . Hots, irakaslegoak<br />

hezkuntz-eraikuntzaren zutabe nagusia izaten jarraituko du euskal <strong>nazionalismoa</strong>ren<br />

ikuspegiaren barruan -<strong>eta</strong> alde horr<strong>eta</strong>tik tradizioren jarraipenaz hitz egin beharko<br />

genuke-, baina ikuspegi hori berritu egingo da aipatu <strong>hezkuntza</strong>-eraikuntzaren<br />

planteamentu osatuagoaren barruan kokatzerakoan ; hau da, irakaslegoarena funtsezkoak<br />

diren <strong>eta</strong> orain artean -ez hain nabarmen bederen- kontutan hartu ez diren beste arazo<br />

batzuren testuinguruan ulertuko da, guzti honek (<strong>eta</strong>, geure iritziz, hau azpimarratzekoa<br />

litzateke) ardatz argia duen diskurtso politikoaren barruan aurkituko duelarik bere<br />

arrazoia . Bi hitz<strong>eta</strong>n esanda : irakaskuntza arloko arazoaz hitz egiteko momentuan, larria<br />

izanik ere, irakaslegoarena ez da euskal <strong>nazionalismoa</strong>k azpimarratuko duen arazo larri<br />

149 Ibidem .<br />

''° BELAUSTEGIGOITIA, F . (1922) : Op . cit . : 114 .

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!