Leibniz, Akademie-Ausgabe, Bd. I, 23 - Gottfried Wilhelm Leibniz ...

N. 512 augustinus levesius an leibniz, Mitte September (?) 1704 737
minus clara quam integra. istos vindicabit Aug us nosque ab insulsis calumniis ipse nos
liberabit absolutos.
34. Nos sanctos in deos recipere praesumunt ex tribus, quia nos illi[s] sacrificare,
quia nos illi[s] directe et principaliter orationes nostras destinare, quia supponendo illos
instructos orationum ipsis porrectarum ex omnibus locis, nos illis immensitatem tribuere 5
suspicantur. tenet Ecclesia catholica cum Aug no millies in libris de civit. Dei docente et
maxime in toto libro decimo, sacrificium non deberi nisi Deo soli, u t s a c r i f i c i o
i l l i u n i D e o s e r v i a m u s , c u j u s n o s i p s i s a c r i f i c i u m e s s e
d e b e m u s ; quia sicut illi soli inhaerere debemus, illi soli sacrificare debemus, quia
Christus ut homo non exegit sibi sacrificari, verum sacrificium se Deo etiam in ipso 10
praestitit.
35 us D e u s i l l e q u e m c o l u e r u n t s a p i e n t e s H a e b r e o r u m e t -
i a m c a e l e s t i b u s A n g e l i s , inquit Aug us l. 19. de civit. Dei c. 23. e t v i r t u -
t i b u s D e i , q u o s b e a t i s s i m o s t a m q u a m c i v e s i n h a c n o s t r a
p e r e g r i n a t i o n e m o r t a l i v e n e r a m u r e t a m a m u s s a c r i f i c a r i 15
v e t a t , i n t o n a n s i n l e g e s u a , q u a m d e d i t p o p u l o s u o h a e b r e o
e t v a l d e m i n a c i t e r d i c e n s [:] s a c r i f i c a n s d i i s e r a d i c a b i t u r
n i s i D o m i n o t a n t u m. Exod. 22. 20[.] q u i b u s l u c e c l a r i u s a p p a r e t
n u l l i o m n i n o , n i s i t a n t u m s i b i D e u m v e r u m e t s u m m u m
v o l u i s s e s a c r i f i c a r i. 20
36. L. 8. c. 27. N e c t a m e n n o s e i s d e m m a r t y r i b u s t e m p l a ,
s a c e r d o t i a , s a c r a e t s a c r i f i c i a c o n s t i t u i m u s : q u o n i a m n o n
i p s i , s e d D e u s e o r u m n o b i s e s t D e u s . . . q u i s a u t e m a u -
d i v i t a l i q u a n d o f i d e l i u m s t a n t e m s a c e r d o t e m a d a l t a r e [,]
e t i a m s u p e r s a n c t u m c o r p u s m a r t y r i s , a d D e i h o n o r e m c u l - 25
t u m q u e c o n s t r u c t u m d i c e r e i n p r e c i b u s , o f f e r o t i b i s a -
c r i f i c i u m P e t r e v e l P a u l e v e l C y p r i a n e , c u m a p u d e o r u m
m e m o r i a s o f f e r a t u r D e o , q u i e o s e t h o m i n e s e t m a r t y r e s
f e c i t e t s a n c t i s s u i s A n g e l i s c a e l e s t i h o n o r e s o c i a v i t ; u t
21 L. 5 K, korr. Hrsg. 24 a l i q u a n d o f i d e l e m K, korr. Hrsg.
7–9 s a c r i f i c i o . . . d e b e m u s : vgl. Augustinus, De civitate Dei, 10, 16.
20. 7. 2012