genero- asimetria langabeziaren irudikapen sozialean - Euskara

266
LANGABEZIA FEMENINOA ETA MASKULINOA: GENERO-ASIMETRIA …
erreferente maskulinoak betetzen duen paper zentralaren eraginez, langabezia
femeninoaren berezitasuna agerian jarri da. Hau da, langabezia femeninoa ikuskera
maskulinoak antolatzen du eta ondorioz, langabezia maskulinoarekiko
desberdintzapena eta egokitzapenak azalaldean negoziatzen dira. Honela gune
maskulinoa eraldatu gabe mantentzea lortu eta bestalde errealitate berriekiko eta
bereziekiko egokitzapena ahalbidetzen da. Langabezia femeninoaren aurrean bi
aukera nagusi daude, batetik, benetako langabetua, familiaburua izatea, bere egoera
bereziki latzak larridura soziala sortarazten duena eta, bestetik, langabetu faltsua,
etxekoandrea izatea, langabeziaren ondorioak benetan pairatzen ez dituena.
Bestalde, Irungo datuetan aztertutakoaren arabera, enpleguaren bilakuntza
da langabeziaren egoera definitzen duena, bai langabezia maskulinoa bai eta
femeninoa ere. Hala ere, dimentsio ekonomikoaren zentraltasuna, langabezia
orokorrean eta maskulinoan argia bada ere, langabezia femeninoan indarra galtzen
duela esan daiteke, elementu ezaugarritsutzat hartu izan bada ere. Lehenik eta behin
beraz, desberdintasun hau funtsezkoa den edo ez erabakitzea ezinbestekoa da. Hau
da, langabezia maskulinoa eta femeninoa bi irudikapen ezberdin osatzen duten
edota irudikapen berdin baten baitan -bakoitza bere berezitasunekin bada ere- koka
daitezkeen aztertu beharra dago.
Flament eta Rouquette-k (2003b) irudikapen objektuen arteko harremanak
aztertzerakoan bi aukera nagusi aipatzen dituzte. Batetik, irudikapen sozial berdin
baten baitan aurki daitezkeen moldaerak eta bestetik, bi irudikapen sozialen arteko
harremanak. Lehenengoan, eremu baten eraginpean aurkitzen diren objektuak
dauzkagu, objektu hauek irudikapen sozial bakar baten baitan kokatzen dira.
Bigarrenean, bi objektu ezberdin eta bereiztu daude, baina elkarren artean
koordinatuak daudenak. Adibidez, lana eta langabezia, osasuna eta gaixotasuna.
Lehen aukerari helduz, irudikapen bat eremu efektu baten eraginpean dagoela
esaterakoan, irudikapena biltzen duen maila orokorragoaz dihardugu, irudikapena
baino generikoagoa dena. Irudikapen sozialek beraien artean euskarri komuna maila
ideologikoa dute. Maila ideologikoan balio eta arauak, oinarrizko sinesmenak eta
thêmatak (Moscovici eta Vignaux, 1994) kokatzen dira. Eremu efektua dagoela
esaterakoan, thêma bipolar baten aktibazioa eman da. Gure kulturan adibidez,