genero- asimetria langabeziaren irudikapen sozialean - Euskara

TEORIATIK IKERKETA OBJEKTURA
Genero-asimetriak gizon langabetuaren eta emakume langabetuaren artean
eragiten dituen balizko desberdintasunak antzemateko, gune zentralaren eta
azalaldeko sistemaren arteko loturan oinarritu gara. Gune Zentralaren Teoriari
jarraiki (Abric, 1987, 1994a) irudikapen sozial baten gune zentrala zehazteak
irudikapenaren esanahia eta, batez ere, irudikapenaren egonkortasuna eta
antolakuntza bideratzen dituzten elementuak azaleraztean datza. Abric-en aburuz
(1994a), gune zentrala identifikatzeak irudikapen sozialen arteko konparaketa egitea
ahalbidetzen du. Izan ere, bi irudikapen sozial bi gune zentral ezberdinen inguruan
antolatzen dira. Irudikapen sozial baten barnean kokatzen diren objektuek, berriz,
gune zentral berdina dute. Azalaldeko sistemak, bestalde, errealitate
konkretuarekiko aingurapena ahalbidetzen du, gizabanakoen arteko
desberdintasunak baimenduz eta irudikapen sozialen defentsa-prozesuetan eta
eraldaketa-prozesuetan eraginez (Flament, 1994a, 1994b).
Praktika sozialen eta irudikapen sozialen arteko harremanari dagokionez,
batetik, tradizionalki eman den lanaren banaketa sexuala dugu eta, bestetik, azken
urteotan emakumeen lan ordainduarekiko sarrera fenomeno ukaezina da. Maila
honetan, emakumeen praktika sozialak aldatzen ari direla esan daiteke, eta ondorioz,
egoera berri honi erantzunez langabeziaren irudikapen sozialean balizko aldaketak
espero daitezke. Gune zentralaren ezaugarri nagusienetakoa egonkortasuna izanik,
aldaketa hauen isla irudikapenaren azalaldean nabarmenduko da. Hain zuzen ere,
langabezia femeninoaren aurrean, azalaldean justifikaziozko eta arrazionalizaziozko
adierazpenak aurkituko dira. Ildo honetan, printzipio maskulinoak femeninoarekiko
mantentzen duen dominaziozko harremanari dagokionez, langabeziaren irudikapen
sozialean, genero maskulinoaren ikuskera erreferente nagusia izango da. Ondorioz,
langabeziaren irudikapen sozialaren barnean, langabezia maskulinoa eta femeninoa
desberdinduko dira, gizon langabetua erreferentea izango da (gunea) eta emakume
langabetua kasu berezitzat hartuko da (azalaldean).
Bestalde, irudikapen sozialen ikerketak sistema arauemailera hurbiltzeko
aukera ematen du. Ondorioz, langabeziaren sistema arauemailea aztertu nahi izan da
bi testuinguru ezberdin aintzat hartuaz, berdintasunezkoa eta kontserbatzailea
(Patrick eta Heaven, 1990). Orokorrean, bi testuinguruen eragina langabeziaren
71