genero- asimetria langabeziaren irudikapen sozialean - Euskara

62
LANGABEZIA FEMENINOA ETA MASKULINOA: GENERO-ASIMETRIA …
enplegu baten faltan denbora partzialeko enplegua izateraino. Lan merkatuaren
krisialdiak egoera mota anitzak ekarri ditu, kategoria soziologikoak ezartzeko
mugak zailduz. Hala nola, gazteen lan-bideratze formulak, txandakako prestakuntza,
etxean burutzen den lana, ekonomia informala, e.a. Egoera hauen ugaltzeak hainbat
funtzio betetzen ditu. Politikoki, desenpleguaren muga estatistikoetan eraginez;
ekonomikoki, aurreikusi ezin daitekeen merkatu eskaera heterogeneo eta
mugikorrera lan-eskuaren egokitzea eta, indibidualki gainera, jendearen artean
baloratua den langile estatusa eskuratzea, langabetu izaera sozialetik irtetea
ahalbidetuz (Schnapper, 1997). Bourdieu-ren aburuz (1999), gizabanakoaren
askatasuna aldarrikatzen duen orden ekonomikoaren oinarrien ere, prekarietatea eta
kaleratzearen mehatxuarekiko beldurrak daude. Hau da, langabezian oinarritutako
egiturazko biolentzia. Guzti honek lanean oinarritutako munduaren etorkizunaren
eta soldatapeko lanaren garaparen inguruko eztabaida politiko eta sozialaren
muinean kokatzen gaitu.
3.2. EMAKUMEAREN PAPERA LANGABEZIAREN
AURREAN
Emakumeen lan munduratzea argia da (Maruani, 2002), baina lan-bideratze
hau zenbait zehaztapenekin eman da. Presentzia bikoitzak sortarazten dituen
eragozpenak, lanaldi bikoitzak batetik, eta bestetik, lan ordainduaren eta etxeko
lanaren arteko txandaketak, lan merkatuarekiko sarbidea eta egokitzeko moduak
baldintzatzen ditu. Besteak beste, lanaldi partzialak eta langabeziak emakume
gehiago harrapatzen ditu (Romans eta Hardison, 2005).
Berezitasun hauek eskolatzerik bertatik nabariak dira. Duru-Bellat-ek (1990)
adibidez, neskatoek bizi duten paradoxa mahaiganeratzen du. Neskek eskola nahiko
ondo gainditzen dute baina lan-bideratzean mutikoek baino arazo gehiago dauzkate.
Honi helduta, Vouillot eta kolaboratzaileek (2004), desberdintasun profesionalen
oinarriak aztertzerako orduan, arreta berezia jartzen dute lanerako orientazioan
ematen den generoaren araberako banaketan. Autore hauen hitzetan, “C´est dans la
famille et à l´école, que nous «assimilons» les rapports sociaux de sexe, rapports
sociaux que masquent les modèles sociaux de féminité et de masculinité…ces