genero- asimetria langabeziaren irudikapen sozialean - Euskara

60
LANGABEZIA FEMENINOA ETA MASKULINOA: GENERO-ASIMETRIA …
langabeziak baztertzen duelako ideia erabat barneratua dago. Soldatapeko lan
jarduerak gizabanakoa normalizatu, bere garapena bultzatu eta bere izana
gizartearen baitan legitimatzen du; langabeziak aztoratu, mugatu eta hondar
sozialean kokatzen du, ordea (Blanch, 1990).
3.1. LANGABETUARI BURUZKO ESTEREOTIPO
IDEOLOGIKOAK
Industria aurreko gizarteetan, langabeziari buruzko ideia zehatzik ez zegoen.
Hala ere, lan jarduerarik gabeko egoerak ematen ziren, pobreziaren testuinguruan
kokatuak. Blanch-ek (1990) langabezia kontzeptuaren jatorriari buruz egindako
azterketan, gaur egungo langabetuak antzinako txiroaren esanahiak nola barneratu
dituen azaltzen du. Dirudienez, XX. mende hasieran langabetua behartsu mota
berezitzat hartzen zen. Era berean, hogeita hamargarren urtean, txirotasunak
langabeziaren oinarrizko muina osatzen jarraitzen zuen eta azken urteetan,
fenomenoaren osagaietako bat dela esan daiteke. Blanch-en hitzetan, “La
representación social del desempleo contemporáneo se configura, pues, en el marco
de una cultura centrada en el trabajo; pero arraiga en el humus de un tradición
secular estructurada en torno a la representación social de la pobreza, de unas
imágenes petrificadas en categorías lingüísticas y de unas actitudes e instituciones
sociales consistentes con la misma” (Blanch, 1990, 163 or.).
Txirotasunaren esanahi soziala garaien arabera aldakorra izan da. Blanch-ek
(1990) burututako azterketari jarraiki, XIII. mendeko Bartzelonan, adibidez, txiroek
Kristo pairatzailearen irudia ordezkatzen zuten eta elizak limosnak banatzen zizkien.
Bestalde, garai berean eta Iberiar penintsulan bertan, Jainkoaren txiroen eta
deabruaren txiroen arteko bereizketa egitea ohikoa zen. XIV. mende bukaeran,
kontinenteko zenbait eskualdetan izandako izurrite beltzak populazioan gutxitze
nabarmena ekarri zuen. Ondorioz, langileriaren eskasiak bultzatuta, neurri bereziak
sortzen hasi ziren. Ingalaterran, adibidez, 1349an langileriaren Ordenantza eratu zen.
Ordenantza honen bidez, lanerako populazioaren errolda eta sailkapena egin nahi
zen. Era berean, txiroen kategorizazio linguistiko-juridikoa ezarri zen: deserving poor
(lanerako gauza ez diren pertsonak, gaixoak, haurrak, zaharrak edota ezinduak) eta