genero- asimetria langabeziaren irudikapen sozialean - Euskara

HURBILPEN TEORIKOA
Irudikapenarekin bat ez datozen praktika berriak denbora luzez ematen
direnean eta irudikapenaren defentsa-mekanismoak martxan jartzen direnean
ematen da eraldaketa erresistentea. Defentsa-mekanismo hauek praktika berrien eta
sistema zentralaren arteko bateragarritasuna ahalbidetzeko, justifikatzeko eta
arrazionalizatzeko bide kognitiboak dira. Flament-ek (1994a) adibide moduan
tradizionalki maskulinoa den lanbide batean jarduten duten emakume gazteen kasua
aipatzen du. Emakume horiek, arrazionalizazio-egitura arrotza azaltzen dute:
“gizonezkoen lanbidea da baina emakumeek gizonek bezain ondo burutu dezakete,
beraiek baino zehatzagoak baitira”. Egitura-arrotz honek elementu berrien
integrazioa baimentzen du sistema zentrala zalantzan jarri gabe. Hau da, egitura-
arrotza sistema zentralaren defentsa-mekanismotzat har daiteke.
Bestalde, kontraesan hauek areagotzen direnean, gunera iritsi daitezke eta
irudikapen berri eta egokituago bat azaldu daiteke (Flament eta Rouquettte, 2003b).
Adibide bat Mamontoff-ek (1996) aztertutako ijito sedentarioen identitatearen
irudikapenaren eraldaketan dugu. Ijitoak tradizionalki ibilkariak izan badira ere,
zenbaitzuk praktika sedentarioak gero eta maizago onartzen hasi dira. Praktika berri
hauek eta beren kulturaren ezaugarriak uztartu ahal izateko, egitura arrotzak sortu
eta ugaritu behar izan dituzte. Prozesu honek, azkenean, ijitoen identitatearen
irudikapenean eraldaketa sakona sustatu du. Beraz, eraldaketa erresistentea eta
erabatekoaren artean mailaketa bat eman daitekeela esan daiteke (Milland, 2001).
Irudikapenarekin bat ez datozen praktiken aurrean martxan jarritako
defentsa-mekanismoei dagokienez, bi eskema mota bereiz daitezke: errefusapena eta
arrazionalizazioa (Moliner, 2001).
Arrazionalizazioa
Arrazionalizazioa elementu kontraesankorrari buruz edota kontraesanari
berari buruz eman daiteke. Elementu kontraesankorrari buruzko arrazionalizazioa
argi ikus daiteke Festinguer, Riecken eta Scharter-en (1956, Moliner-ek aipatua, 2001)
ikerketan. Ikerketa honetan munduaren berehalako amaieran sinestatzen zuten sekta
bateko kideek, behin egun fatidikoa iritsitakoan apokalipsiaren arrastorik ematen ez
zela ikusita, hondamendia beren erreguei esker ekiditea lortu zutela pentsatu zuten.
35