genero- asimetria langabeziaren irudikapen sozialean - Euskara

36
LANGABEZIA FEMENINOA ETA MASKULINOA: GENERO-ASIMETRIA …
Kasu honetan, beraz, sektako kideek ez zuten beraien sinesmena zalantzan jarri,
egoera kontraesankorra berrinterpretatu zuten eta, gainera, beraien debozioaren
indarraren erakustaldia eman izan zen.
Arrazionalizazioa kontraesanari berari buruz ematen denean, argumentuen
bidez kontraesana minimizatzea edota jasangarria egitea bilatzen da. Flament (1989)
izan da arrazonamendu mota hau identifikatzen lehena, “eskema arrotz” bezala
izendatua izan dena. Eskema arrotzetan lau oinarrizko kognizio teilakatzen dira:
normaltasunaren adierazpena (antzinako sinesmena), berritasunaren izendatzea,
kontraesan baten plazaratzea eta, azkenik, argudio baten proposamena. Mamontoff-
ek (1996) ijito sedentarioekin burututako ikerketan eskema arrotz baten adibidea
topa dezakegu: normalean ijito batek ez dio beste ijito bati lapurretarik egiten
(normaltasunaren adierazpena). Gerta daiteke, ordea, zenbaitek lapurretan egitea
(berritasunaren designazioa), baina ez dago beraien izaeran (kontraesanaren
plazaratzea), droga eskuratzeko diru beharretan dabiltzalako egiten dute (argudio
baten proposamena). Eskema arrotz bera topa daiteke tradizionalki maskulinoa den
lanbide batean jarduten duten emakume gazteen kasuan (Catherine Flament-ek
1986ean burututako lanean oinarrituz, Flament-ek, 1989an proposatutako
formalizazioa): gizonezkoen lanbidea da (normaltasunaren adierazpena), baina
emakumeek (berritasunaren designazioa) gizonek bezain ondo burutu dezakete
(kontraesanaren plazaratzea), beraiek baino zehatzagoak baitira (argudioa).
Errefusapena
Errefusapenari dagokionez, bi mailatan eman daiteke. Batetik,
kontraesankorra den elementuarekiko eta, bestetik, era sotilago batean, irudikapena
aldatuaz, hau da, objektua irudikapenari ez dagokiola erabakiaz eta beste irudikapen
bat hartuz.
Kontraesankorra den elementuarekiko errefusapena, adibidez, Domo-k (1982,
Moliner-ek aipatua, 2001) aztertutako Kamerungo adineko nekazarien artean aurkitu
izan da. Nekazari hauek tradizioaren aurka doazen laborantzetako praktika berriekin
aurrez aurre aurkitzen dira. Kasu honetan laborantzetako berrikuntzak onartu
beharrean, ez baleude bezala funtzionatzen jarraitzen dute.