istanbullasmak_scrd

İSTANBULLAŞMAK
sığındığı, bir önceki neslin kazanımları ile halen
ayakta kalabilen işçi mahallelerinden farklı olan
Tarlabaşı gibi merkez mahalleleri, burada yaşayan
zorunlu göç mağdurları, Afrikalı göçmenler (bak.
Göç) ya da Romanlar gibi damgalanmış cemaatlerin
tarihçesi irdelenmeden güvenlik gerekçesi ve
yine kaba estet ve modern söylemlerle boşaltılıyor.
Oysa güvenlik sektörünün çalışanları yukarıda
sözü edilen ve yerinden edilen kesimlerden de
mebzul miktarda çalışan barındırıyor. Metropolün
inşa aşamasındaki “butik” merkezleri henüz
sendikalaşma sürecine girmemiş alt gelir sınıfından
güvenlik çalışanları tarafından korunurken,
Kemerburgaz gibi korunaklı sitelerin güvenliği de
emlak spekülasyonunun hedefi haline getirilen
gecekondu mahalleleri sakinlerinden, bir başka
deyişle tapu tahsis belgeleri, hatta tapuları barınma
garantisinden yoksunlaştırılan kesimlerden
devşiriliyor. Orhan Esen’in ve Tim Rieniets’in
Göktürk Mahallesi üzerine yaptıkları araştırmada
ortaya koydukları gibi kapalı sitelerin kimi güvenlik
görevlileri sitelere komşu köyden gelerek,
siteleri fiiliyatta kendi köylerinden de koruyor.
Güvenlik görevlisi tutacak kadar ekonomik
gelire sahip olmayan ve bir nesil evvel kazanılmış
kısıtlı sosyal hakları, barınma şartlarını bir
sonraki nesile aktaracak maddi varlıktan yoksun
mahalleler ise, Radikal Gazetesi editörü Timur
Soykan’ın Alibeyköy’de yaptığı araştırmada dile
getirdiği gibi, içe dönük bir güvenlik sorunu ile
yüzleşiyor: Mahalleden Mehmet Aslantürk’ün
söylediği gibi “Bizim mahallenin çocukları bizim
mahallemizdeki evleri soyuyordu. İnsanlar
geceleri sokağa çıkamaz oldu.” Ancak bu “çeper
mahalleler”de artan suç oranı yeteri kadar dile
getirilmediği için suç, orta ve üst gelir gruplarının
refleksleri etrafında söylemleştiriliyor.
Kentsel ayrışma sürecinin tetikleyicisi olan bu
söylem kaymasının “ulusal güvenlik” ekseninde
başka veçhelerle kurgulandığını, kentsel rantın
önünü açmak için “görünür birey”in şahsi güvenlik
sorunsalından, “terör” tehlikesine referans yaparak
kendince daha temel bir argüman yarattığını
da belirtmek gerekiyor. Bu katmana en kaba haliyle
Posta gibi gazetelerde sıklıkla yer verilen “İstanbul
Terör Haritaları”nda rastlamak mümkün. Genellikle
Kürt sorunu ve sol fraksiyonlarla iktifa eden
bu haritalar, “terör kozu”nu kullanarak mahalle
yıkımlarını meşrulaştırıyor. Böylece sosyolojik bir
perspektiften imtina ederek kamu vicdanı nezdinde
“devletin güvenlik vazifesi”ne vurgu yapılıyor.
SALT014-İSTANBULLAŞMAK-122