istanbullasmak_scrd

İSTANBULLAŞMAK
semt sakinlerine sunulduğu bu “semt konakları”,
İstanbul’un belli bir yoksulluk düzeyindeki
semtlerinde kurulmuştur, kurulmaya devam etmektedir.
—Pelin Tan
>Mahalle, Nostalji
SEMT PAZARI (I)
İşlev ve ekonomik anlamı radikal biçimde değişse
de, varlığını yüzyıllardır sürdüren bir
kentsel ticaret donatısı. [Ed.]
Bir ticaret merkezi olan İstanbul’da çok çeşitli
alışveriş yerleri vardır. Çarşı denince Kapalıçarşı
ve Mısır Çarşısı gibi tarihi ticaret yapıları ve civarlarındaki
hanlar, dükkanlar ve camilerle bağlantılı
arastaların bulunduğu yerler ticaret bölgeleri olarak
gösterilir. Bunun dışında da bugün Amerikan
stili büyük alışveriş yerleri çarşı gibi algılanabilir.
Ayrıca bir veya iki tarafında dükkan sıraları olan
sokaklar ve Beyoğlu Balık Pazarı veya kentin çeşitli
yerlerindeki sabit halk pazarları gibi yerler
de çarşı işlevini yerine getirir. İstanbul’a has olan
bu ticaret alanlarının ortak özellikleri hepsinin
sabit olmasıdır. Bunların dışında, mobil ve aslında
mimari bir özelliği de olmayan, ancak varlıklarıyla
mekan değişikliği yaratan dinamik ve geçici
çarşılar vardır: Semt Pazarları.
Pazarlar genellikle sokaklara yayılarak, bazen
de otopark (bak. Otopark) veya meydan gibi
açık yerlerde haftada bir veya iki gün kuruluyor.
Sabahın erken saatlerinden akşam hava kararana
kadar beyaz çadır bezinden yapılma tentelerin
altında kurulan tezgahların üstüne rengarenk
mallar serilince canlı bir ticaret mekanı ortaya
çıkar.
2008 yılının İstanbul’unda hafta boyunca
Avrupa yakasında 243, Anadolu yakasında 115
olmak üzere toplam 358 semt pazarı bulunuyor.
Pazartesi günü 43, Salı günü 48, Çarşamba günü
57, Perşembe günü 59, Cuma günü 54, Cumartesi
günü 52 ve Pazar günü 45 ayrı yerde pazar kurulduğu
için, insan her gün kendine bir tane bulabilir.
Pazarına göre büyüklük ve tezgah sayısı farklı
olabilir, ama genel olarak hepsinden günlük mal
alınabilir. Sebze, meyve, peynir, yumurta, pirinç,
kuruyemiş, balık gibi gıda maddelerinin yanında,
giyim eşyası, kumaşlar, çanta, ayakkabı, oyuncak,
SALT014-İSTANBULLAŞMAK-292