istanbullasmak_scrd

İSTANBULLAŞMAK
hiçbir aidiyet simgesinin egemen olamadığı, tam
bir geçiş alanıydı.
Şimdi yazının başındaki o örneğe dönelim:
Örnekteki futbolcu işaret parmağı ile tribünleri
gösterip, “şu muhteşem taraftarımıza teşekkür
ediyoruz” diyordu. Eğer bu futbolcu, İnönü
Stadyumu’nun o rastlantısallık ve geçiş ortamında
aynı şeyi söylese gerçekten gülünç olurdu ve bu
tümceyi anlayabilecek hiç kimse çıkmazdı. Futbolcunun
tümcesi, Türkiye’deki stadyumların
kulüplere kiralanması süreci ile birlikte, İnönü
Stadyumu’nun merkezi konumunu yitirmesinin
ardından anlam kazanmıştır ancak... Çünkü
stadyumların kulüplere devredilmesi sürecinde
(özellikle 1990’ların sonundan itibaren), bu kulüpler
ele geçirdikleri stadyumlara yalnızca kendi
taraftarlarını kabul etmeye başladılar. Rakip takım
taraftarlarının maçlara gelebilme şansı en aza
indirgenince, tüm tribünler “biz”leşti. “Ötekiler”
stadyumun duvarlarının dışına sürüldü ve tribünleri
işaret parmağı ile gösteren futbolcunun
tümcesi de, günümüz futbol anlayışının bir parçası
oldu.
Açık Futbol Sahalarından Stadyumlara, Vefa
ve Eyüp: Tribündeki “biz”i işaret etmek, kolektif
duygulardan, homojen kitlelerden ve dayanışmadan
söz açmak her ne kadar günümüz futbol
anlayışının bir göstergesi ise de, bu durum aslında
(daha önce belirttiğimiz üzere) Türk futbolunun
geleneksel tavrıdır. Ulus kimliği, mahalle dayanışması
ve cemaat rekabeti üzerine kurulmuş
Türk futbolunda, tribünleri homojen bir “biz”
olarak ilan etme alışkanlığı her zaman vardır.
İstanbul’un futbol oynanan yerleri, İnönü Stadyumu
yapılıncaya kadar, genellikle semtlerin ya
da mahallelerin sahiplendiği sahalardı. Sonradan
bu sahalardan bazıları gelişerek stadyumlara
dönüşmüşlerdir. Bu yüzden buradaki maçlar da,
bir ulus, bir mahalle, bir cemaat kimliğinin ve
dayanışmasının açığa vurulduğu mücadeleler
halinde geçmiştir. Örneğin, İstanbul’daki Vefa
Stadyumu’nun, Eyüp Stadyumu’nun ve bugün
Türkiye’nin en görkemli stadyumu olan Fenerbahçe
Şükrü Saracoğlu Stadyumu’nun temellerinde,
hep eski semt sahalarının geniş düzlükleri uzanır.
Ve buraların tarihleri de mahalleler, cemaatler
ya da ulusal rekabetler üzerine gelişmiş olaylar
ile doludur.
Karagümrük semtindeki Vefa Stadyumu,
Bizans İmparatoru II. Theodosius döneminden
kalan Aetius sarnıcının içinde yer alır. 5. yüzyıl-
SALT014-İSTANBULLAŞMAK-340