istanbullasmak_scrd

İSTANBULLAŞMAK
leriyle birbirine yakın durmayı yeğlediklerine sıklıkla
rastlanmıştır. Bu dışa doğru yalnız, içe doğru
kenet pozisyonun ilk akla getirdiği mekan da çoğu
ebeveynin zamanında çocuklarının gitmesini
veto ettiği Kadıköy Akmar Pasajı ve çevresiydi.
Şu an üniversiteye hazırık kitaplarının satıldığı
sahaf dükkanları, düzenli temizlenen tuvaletleri
ve kafesinde en fazla internete erişimin sağlanabileceği
sıradan bir pasaj görünümünde olsa da
Akmar, meraklı müzik dinleyicisi için sınırsız
müziğe açılan bir kapı gibiydi o günlerde. Aynı
zamanda da, Kadıköy insanının kendi kendine
yeter, kendi dışından ürker halini fevkalade bir
doğallıkla ve lafı dolandırmadan anlatabiliyordu.
Çekme kasetler ve birtakım abi ve ablalar aracılığıyla
gerçekleşmiş korsan müzik dağıtımı, belki
de İstanbul’un -müzik adına- başına gelmiş en
güzel şeydi. Punkların kapısında dikilebilecekleri
bir mekanları olması ve bu mekanın şehrin göbeğinde
yer alması da aynı şekilde... Bu sebepledir
ki, tedirginlik içinde geçmiş çocukluğum bana
her gittiğim şehirde Akmar Pasajı’nı aratır durur.
Bilirim ki pasaj yerinde yoksa bile, evlerinde hala
o kasetleri saklayanlar mutlaka vardır.
—Ekin Sanaç
NOSTALJİ
Nostalji, şimdi’yle travmatik bir yüzleşme hali
olarak düşünülebilir.
Geçmişteki bir kesitin üzerine inşa edilmiş gibi
gözükse de, nostalji geçmişe duyulan özlemden,
tarih zevkinden farklı olarak geçmişin içinden
seçilmiş bir dilimi vazgeçilmez bir ihtiyaç haline
getirebilir. Geride kalmış olanları içeren bütünün
ne şekilde parçalanıp yeniden kurgulanacağı daha
çok bugünün ihtiyaçlarıyla, ruh haliyle, ortamıyla
ilgilidir; bundan ötürü nostaljinin içeriği oynaktır,
bugünün işleyişindeki bozukluğa çare olacağı
sezilen öğelerin yaşanmış, dolayısıyla kesin ve değişmez
olanın içinden çıkarılıp tecrit edilmesine
ve yeniden kurgulanmasına tekabül eder. Durağan
olanı, bilineni işaret eden ve yaldızlayarak belirginleştiren
nostaljinin doğuşu da gene çelişkili
olarak savrulmalar yaratan, geleceği bulanıklaştıran
hızlı değişimlerle bağlantılıdır. İstanbul,
son yüzyıllarda Tanzimat ve öncesi, Meşrutiyet
ve öncesi, Cumhuriyet ve öncesi arasındaki gerilimler
üzerine nostalji üretmiş bir şehirdir. Ne
var ki erdemle eylem arasında uçurumların olmadığı,
gelecek korkusunun yaşanmadığı tek
bir altın çağ, tek bir İstanbul kurgulamış değildir
SALT014-İSTANBULLAŞMAK-252