istanbullasmak_scrd

İSTANBULLAŞMAK
İstanbul’un bu merdiven altlarında. Birilerini
çekip çekip merdiven altında vurarak beslenir
şehir. İstanbul’un gökyüzünü yaralayan upuzun
bayrak direkleri gölgesinde vampirliğin sosyolojik
okuması yapılır.
İstanbul’da bir bira içtiği için bile yaralanabilir
insan. İçki içmenin kendisi bozguncu bir eylemmiş
gibi kodlanır bir bakmışsınız. Hayır hayır, bir
sigara içtiği için bile yaralanabilir. Uygun Ramazan
gününe ve sokağına denk getirdiyse dumanını...
İstanbul tangolarının papatya gibi olanları
meşhurdur. İstanbul’a bakıp da sofistike bir
hüzün ve yitip giden bir melankoli görerek içlenenler
bunları iyi bilir (bak. Nostalji). Tabii bir
de rembetikosu vardır İstanbul minibüslerinin,
fadosu vardır gazete kağıdına sarılı bira içilen çay
bahçelerinin. Tangosunun da jiletle oynandığı
semtleri bulunur.
Yaralarının heykelleri yoktur bugün. Yaralayanlarının
heykelleri vardır meydanlarında.
—Süreyyya Evren
>Fatih Sultan Mehmet, Gecekondu, İstanbullu,
Mahalle, Manzara, Nostalji, Post-gecekondu
YAYALAŞTIRMA
Araç trafiğine kapama.
En önemli kentsel dönüşüm tetikleyicilerden birisidir
(bak. Kentsel Dönüşüm). Yaya ile araç trafiğini
ayırmanın daha işlevsel, hijyenik ve rasyonel bir
kent yaratacağını, hem araçların hem yayaların
kendilerine uygun tasarlanmış yollarda daha verimli
ve sağlıklı bir şekilde dolaşabileceklerini
öngören Avrupa kaynaklı savaş öncesi modernizminin
evladı bir planlama aracıdır. Savaş sonrasında
özellikle kuzey Avrupa ülkelerinde pek çok
yayalaştırma uygulaması yapılmış, İstanbullular
için Avrupa’daki yayalaştırılmış caddeler modernleşmenin
ve medeniyetin bir sembolü haline gelmiş,
örneğin İstiklal Caddesi’nin (bak. İstiklal
Caddesi ya da “Beyoğlu”) yayalaştırılması Vakko
gibi caddenin ileri gelen esnaflarınca istenmemesine
rağmen basılı medya ve geniş kitleler tarafından
büyük bir memnuniyetle karşılanmış, adeta
bir Avrupalılaşma nişanı olarak algılanmıştır.
Yayalaştırma bir modernleşme göstergesi
olmak dışında, yayalaştırılan bölgedeki esnafın
ticari faaliyetini yakından etkileyen ekonomik
bir enstrümandır. Yayalaştırmanın bir cadde ke-
SALT014-İSTANBULLAŞMAK-387