istanbullasmak_scrd

İSTANBULLAŞMAK
2010
Gerçek olması istenen ama gerçek olamayacaklarına
inanıldığı için ütopya olarak nitelendirilen
hikayelerin geçtiği yıllar vardır.
İstanbul için o ütopik yılların ötesinden çıkıp
gelen yeni zaman kodudur 2010.
Seçemediği yazgıların kenti olmuştur İstanbul.
Tepki vermeden yazgısına boyun eğmiştir sadece...
Ama İstanbul, hem şimdinin ütopyalarını
geçmişte var kıldığı zamanlarda, hem de geçmişin
ağırlığı üstünden alındığında yazgısına karşı en
doğru tavrı takınabilmiştir daima.
2010 yılında Kültür Başkenti olmak da
İstanbul’un seçmediği bir yazgıdır, tıpkı kendisi
seçmeden üstüne yapışan ya da üstünden alınan
diğer sıfatlar gibi...
İstanbul’u kültür başkenti sıfatı ile özdeşleştirilecek
hale getiren kentsel dönüşümden ziyade,
o sıfatı İstanbul’a uygun hale getiren kavramsal
dönüşümün üstüne gitmek gerekir belki de...
Kapitalizmin çocukluk ve gelişim çağlarında
endüstriyel olarak değeri olmayan, bu
sebepten piyasaya eklemlenemeyen kavram
ve eylemler, kültürün yüksek kulesine sığınıp
sermayeye tepeden bakarken, İstanbul’un yedi
tepesinden aşağıya göz atıldığında farklı ama
denkti her şey. Her şeyin metalaştığı ve piyasaya
bağlı olduğu ölçüde değer kazanmaya başladığı
60’lar ve 70’ler ile beraber kültür de içeriğini
değiştirmeye, İstanbul’un tepeleri dikilen binalardan
kısa kalırken kültürün yüksek kulesi
de alçalmaya başladı. Moda, medya, iletişim,
imge, sinema, müzik, yaşam tarzı gibi kavramlar
sermayenin göz hizasına indikçe, kültür de
piyasanın bir parçası haline geldi. Böylece imgeler,
işaretler, her gün yeniden yazılan kodlar
ve anlamlar günlük yaşamın tümüne tüketim
ile beraber yayılmaya başladı. Kent ve kentsel
alanlar da bundan paylarını alarak, imgeler ve
anlamlar üzerinden tanımlanır oldu.
80’lerde tüketimin, ekonomik ilişkilerin bir
parçası olmasının ötesinde bir boş zaman aktivitesi,
statü sembolü ve yaşam tarzı olarak anlam
kazanmasıyla birlikte tüketime bağlı olarak şekillenen
imge ve görüntüler kültürün bir parçası haline
geldi. Yani tüketim, kültürün içinde içselleşti.
Böylece kültürün üzerindeki kontrolü ele geçiren
piyasa, farklı tüketim kalıplarından farklı kültürler
ve algılar doğurarak, bundan kar eder oldu.
SALT014-İSTANBULLAŞMAK-148