istanbullasmak_scrd

İSTANBULLAŞMAK
unsur, sadece güvenlik için yaratılmış bir duvara
dönüşüyor. Hem de “özgürlük” adına.
—Özge Açıkkol
>Kentsel Dönüşüm
ÇÖP EKONOMİSİ
Maddi ve maddi olmayan üretimin küresel
çapta birikiminin yarattığı fazla, dünyadaki
depolanabilir ve depolanamayan enerji kaynaklarının
verimli yönetimini gün geçtikçe
daha da zorunlu kılıyor. Seçmeli bir koruma
ve tasarruf ekonomisi olarak işlev gören çöp
ekonomisi de bu yönetim biçimlerinden biri.
Bir değer skalasına aktarıldığında çöp ekonomisinin
küresel stoku üç şekilde kendini gösterir:
Çöp, ya da kullanım değeri sona ermiş madde veya
maddi olmayan ürünün son hali; “çöp-olmayan”,
korunma statüsünü garantileyecek şekilde kültürel
veya ekonomik bir değeri olduğunu ortaya
koymuş olan ürün; ve “henüz-çöp-olmayan” adını
verebileceğimiz ara bir kategori, skalanın iki ucu
arasında gidip gelen bir değer sunan ve henüz
kimliği belirlenememiş ürün. İstanbul’un çöp
ekonomisi mevcut ve büyümekte olan bir çöp
birikintisinden tarihi bir çöp-olmayan tortusuna
uzanan bir alanı kapsıyor. Bu ikili birikimin ortasında
kentsel stoka sürekli eklenen henüz-çöpolmayan
oluşumların gelişimi yer alıyor. İstanbul,
deneyi şehrin gerçek zamanı ve gerçek mekanı
içinde yürütülen bu üçlü birikimle başa çıkmak
için eleştirel ve etkili bir kurulum geliştirmek
zorunda. Bu kurulum, içinde çöp, çöp-olmayan
ve henüz-çöp-olmayan hallerinin tanımlanmasının
ve ayırt edilmesinin temel önemde olduğu
bir seçici koruma düzeninin ayrıntılı bir şekilde
ortaya konmasını gerektiriyor.
Çöp, kullanım değerini, amacını veya verimliliğini
yitirmiş, dolayısıyla imhaya ve atılmaya
hazır herhangi nesne veya malzemenin durumunu
anlatan terimdir. Artık istemediğimiz şey, artık işe
yarayamayan, kullanılamayan, uygulanamayan
ve tüketilemeyen şeydir; artık bir fayda veya bir
ayrıcalık sunmaz, bir hizmet veremez, bir amaca
hizmet edemez. Çöp tespit ilkeleri sadece işlevsel
değil niceldir de; dolayısıyla çöp depolama işgal
ettiği yer açısından da değerlendirilen bir iştir.
Dünya üzerinde ikamete elverişli alanda gereksiz
yer işgal eden her engelleyici nesnenin tahliye edilmesi
gerekir. Çöp adayı kendini ya boyutlarının,
SALT014-İSTANBULLAŞMAK-071