istanbullasmak_scrd

İSTANBULLAŞMAK
Çağdaş dünyanın metropolünün, cemaat ilişkilerinden
arınmamış mahallelerinden nasıl ayrıştığına
dair ciddi bir Türkçe külliyat söz konusu. Bu
durumda da mahalle kurgusu, geçmişin ilişkiler
ağını anlamaktan çok bugünün kentsel yapısını
sorgulamak için yapılır. Bu nedenledir ki sürekli
olarak İstanbul’un nasıl bir modernleşme direnci
geliştirdiğini, buna mahallelerin nasıl katkıda
bulunduğunu duyar, okur, dinleriz ya da gecekondu
mahallelerinin geleneksel dünyaya özgü
bir yaşamı nasıl temsil ettiğini (bak. Gecekondu;
Post-gecekondu). Tabii sözü geçen Nişantaşı ya
da Ulus’ta değil, Gaziosmanpaşa’daki, Ümraniye’deki
mahallelerdir. Bu kurguya göre, kentte
halihazırdaki toplumsal sermaye, kırsal alandan
kente doğru bir akışı sürekli canlı tutmakta, aslında
kentten nasibini almamış, çeşitli sebeplerle
alamayan mahalleler nedeniyle de İstanbul dev bir
köy olmaktan öteye gidememektedir. Sonuçta her
iki bakış da Modernitenin temsil biçimlerini altüst
ettiği epistemolojik ve kısmen ahlaki bir krizin
yeniden bütünleştirmeye çalıştığı parçalanmış ağı
yeniden kurma çabasından başka bir şey değildir.
—Ersin Altın
>Gecekondu, Kapalı-Site, Post-gecekondu, Reklam
MANZARA
İstanbul’da bireysel bir keşif olmaktan çok,
stereotip bir kentsel değerdir. [Ed.]
Bakışı, dikkati çeken her şey. “Güpegündüz, sokak
ortasında gördüğüm manzaraya inanamazsın.”
/ (İstanbul) Boğaz, Tarihi Yarımada, Kız Kulesi,
köprüler ve Adalar’dan oluşan İstanbul silueti.
“Bu evi kaçırmayın efendim, manzarası şahane.”
Manzaralı ev: Boğaz kıyısındaki yamaçlar
üzerindeki semtlerde mümkün olan ev. İdeal manzaralı
ev (bak. İdealimdeki Ev), yukarıda tanımlanan
manzara unsurlarının tamamından oluşan
kompozisyonu görmelidir. İstanbul’un kuzeyine
doğru gidildikçe, sadece Boğaz gören manzaralı
evler bulunabilmektedir. Bu evlerin bir kısmı
planlı gelişen konut alanlarında, büyük kısmı ise
imar ve/veya iskana açık olmayan ve çoğunlukla
orman arazileri üzerine inşa edilen konut alanlarında
bulunmaktadır. Manzaralı evin değeri
(özellikle lebiderya mertebesine ulaşmış bir manzara
söz konusuysa) aynı bölgedeki manzarasız
bir evin değerinden çok daha yüksek olur. Bazı ev
sahiplerinin veya emlakçıların, camdan uzanınca
veya merdiven tepesine çıkınca uzaktan deniz
SALT014-İSTANBULLAŞMAK-226