istanbullasmak_scrd

İSTANBULLAŞMAK
ödemekten kurtulmak isteyenler, vatandaşlığa
kabul yolundaki tek imkan olarak Türk vatandaşlarıyla
sahte evlilikler gerçekleştiriyorlardı. Ancak
Türk Vatandaşlığı Kanunu’nda 2003’te yapılan
değişiklik, vatandaşlık hakkı kazanılmasından
önce üç yıllık bir bekleme süresi getirdi ve bunun
sonucunda sahte evlilik sayısında büyük düşüş
görüldü. Türkiye Büyük Millet Meclisi aynı yıl
içerisinde belgeleri olmayan işçilerin çalışma izni
almasına imkan tanıyan bir kanun geçirdiyse de,
ancak çok az sayıda işçi bu belgeyi almayı başardı
ve çoğu hala Türkiye’de yasadışı olarak kalıyor ve
çalışıyor.
—Ayşe Akalın
>Göç
SOYLULAŞMA
Soylulaşmadan soylulaştırmaya geçiş ve sonrasında
sürecin yaşadığı ölçek atlaması.
Soylulaşma (mutenalaşma), mahallelerin içinde
yaşayanlarla birlikte geçirdiği bir değişim süreci
(bak. Mutenalaştırma). Değişimin yönü sürecin
soylulaşma olup olmadığını belirler. Değişim eğer
mevcut kullanıcıların kendilerinden daha üst
statülü kullanıcılarla yer değiştirmesini ve emlak
değerlerinde bir artışı beraberinde getiriyorsa, bu
süreci soylulaşma olarak adlandırabiliriz.
İstanbul soylulaşma süreçleri ile 1980’li yılların
başlarında tanıştı. Soylulaşma, 90’lı yılların
sonlarına kadar kentin kültürel orta sınıflarının
öncülüğünde Kuzguncuk ve Arnavutköy gibi Boğaz
kıyısındaki ve Galata ve Cihangir gibi Beyoğlu’ndaki
birkaç mahalle ile sınırlı kaldı. 80’li ve
90’lı yıllar boyunca genel olarak kendiliğinden
gerçekleşen, spontane bir süreç olarak karşımıza
çıkan soylulaşma, 2000’li yıllarla birlikte giderek
dışarıdan müdahaleler ile tetiklenen bir sürece
doğru evrildi. Sürecin yaşadığı bu dönüşümü, soylulaşmadan
soylulaştırmaya geçiş olarak tanımlayabiliriz.
(Eğer kendiliğinden, spontane olarak
gerçekleşen bir süreci tarif etmek için soylulaşma
(edilgen) kelimesini kullanmayı tercih ediyorsak,
dış müdahalelerin tetiklemesi ile gerçekleşen
süreçleri soylulaştırma (etken) olarak nitelendirmemiz
daha uygun olacaktır.)
2000 sonrası soylulaştırma süreçlerini,
hem İstanbul’daki (80’lerde Boğaz’da ve 90’lar-
SALT014-İSTANBULLAŞMAK-329