istanbullasmak_scrd

İSTANBULLAŞMAK
dolu mahallelerinden uzakta olmak anlamını da
çağrıştırmaktadır. İkinci olarak, “idealdeki ev”,
seçkinlik imgesi yaratan düşsel bir kurgunun mekansallaşmasıdır.
Seçkin ve mutlu yaşam, “ütopik,
mutlu, ayrıcalıklı yaşam” sloganlarıyla yansıtılır.
“Temiz sosyal çevre”, benzeri sosyal çevrelerden
gelenlerle yakın oturma, “seçkin yaşam biçimi”ni
sosyal benzerlerinizle paylaşmaya -aslında kültürel
ayrışmayı vurgulayan mekansallaşmaya- işaret
eder ve sıradan mahallelerde oturanlardan ayrışmayı
yansıtır. Son olarak, “idealdeki ev”, lüks mimari
ögelerle betimlenir. Kentin iki havaalanına,
seçkin ultra-lüks alışveriş merkezlerine, ayrıcalıklı
kent merkezlerine ulaşım mesafelerini gösteren
şematik vaziyet planları eşliğinde, “idealimdeki/
idealinizdeki ev”in ön şartı hep “kent dışında”,
ama kente “çok yakın” olmalarıdır… Bir yandan,
konak ve malikane isimli yaşam kurgularında
Osmanlı dönemini, eski yaşam değerlerini çağrıştıracak
söve, bezeme, saçak ve panjur kullanımı
gözlenirken; öte yandan, masalsı, uzaysı bir imge
yaratmaya yönelik, İngilizce isimlerle bezeli, ultra
parlak temsillerle ve çağdaş malzeme ile şeffaflığı
vurgulamak görsel olarak ön plandadır… Kültürel
homojenleşmenin ve sosyal aynılaşmanın simgesel
ifadesi olan mutfak-banyo, ankastre ekipman
ve uyumlu ev tekstili ile pekiştirilmiş mimari lüks
standartlaşma, “gıpta edilecek kurgular” aracılığıyla
aktarılır… Lüks müteahhit konutlarındaki
yeni gelişme ise, “idealinizdeki ev”in giderek ünlü
mimarların imzasını taşımasıdır…
Düşsel kurgu olarak yorumlanabilen “idealimdeki/idealinizdeki
ev” mitosu, özünde, benzeri
görselleştirme tekniklerini, medyaları kullanan,
klişeler üreten mekanizmalar ile betimlenmektedir.
Tüketim politikalarında, farklılık yaratabilme
yarışı, pratikte karşılığını benzerlikler üzerinden
yürütmektedir. Bu mitos, günümüz İstanbul’unda
doğrudan alınıp satılabilecek bir metaya dönüşerek
küresel tüketim kültürüyle örtüşmüştür. 21.
yüzyıl İstanbul’undaki “idealimdeki/idealinizdeki
ev” reklamlarını temelde farklı kılan öge,
metinsel ve görsel temsillerin, giderek sosyal ve
kültürel ayrışma vurgusu artan söylemleridir. Bu
bağlamda, “idealdeki ev”in, sosyal ayrıcalıkları
keskinleştirecek şekilde mekansallaşması, aslında
kentin öteki mekanlarının hibritleşme (melezleşme)
(bak. Hibritleş-me/tirme) ve parçalanma
sürecine ayna tutması ve görünür kılmasıdır.
—İpek Yada Akpınar
>Güvenlik, Hibritleş-me/tirme, Kapalı-Site, Reklam
SALT014-İSTANBULLAŞMAK-147