istanbullasmak_scrd

İSTANBULLAŞMAK
İstanbul’da, Nişantaşı City’s Alışveriş Merkezi’nin
dış cephesini kaplar, Taksim Meydanı’nda haber
kanalıdır, The Marmara Oteli üzerinde reklam,
barda, pubda, cafede ya da kitapçıda dekorasyon
elemanı, The Marmara Pera Oteli’nin çatısında
galeri mekanıdır.
Kent ve ekran üzerine düşünmek, ekranın
kendisinden çok, mekanın kendisini düşündürür.
Kentte ekran bir temsil alanı olarak günlük
yaşantıya girer, gösterdiğini içtenlik vaadiyle sunar,
bakanı inandırmak ister, gerçekliğine çağırır.
Ekranın kamusal alandaki varlığı pek çok ikiliğin
birararadalığını sunar. Örneğin mimarinin sunduğu
fiziksel mekana karşı, maddesel olmayan bir
dünyayı barındırır; hareketli görüntünün akışına
karşı, hareketsizliği çağırır.
İstanbul’da ekran en çok pazarlama iletişimi
mantığını yansıtır. Standart, soyut bir öznellik
sunar. Kamusal alanda sunduğu soyut gerçeklikle
varolur. Kent kültürü, görsel kültür ile içiçe geçer,
görsel kültür ile tamamlanır. Kamusal alanda
ekran, katılımcı bir anlamlandırmadan ziyade,
görmeye dayalı bir mesafeyi korur, bu mesafe
aracılığıyla, mekanı kurgular. Bununla birlikte
ekran, kamusal alanda bir süreklilik iddiası taşır
(bak. Kamusal Alan). Örneğin Nişantaşı’nda, yer
aldığı alışveriş merkezinin üzerindeki dev ekran,
alışverişi bir işlev olarak Nişantaşı’na yükler (bak.
Alışveriş Merkezi); üzerinde bulunduğu mekanın
işlevi, ekran aracılığıyla, mahallenin işlevi olur.
Kent mekanını farklılıklarıyla değil, bütünselliği
içinde sunar. Geç kapitalizmin homojen mekan
anlayışı içinde böylece güçlü bir araç olarak yerini
alır. Çünkü geç kapitalizmin, farklılıklarıyla
anlam kazanan metropol mekanında bu kurguya
ihtiyacı vardır. Metropolde ekran böylece bir mekan
aracı olarak işlev üstlenir.
Ekran aracılığıyla, hareketli görüntü, hızlı tüketimin
mantığına uygun olarak kendini sunar. Bu
anlamda mesajında statiktir. Sokakların çokkatmanlılığı
içinde, toparlayıcı, bütünleyicidir. Tam
da dijital teknolojilerin yaygınlaşmasıyla vurgulanan
hareket, geçicilik, hafiflik olgularına tezat,
duruşunda hareketsiz bir anıtsal heykel gibidir.
Görüntülerin devinimi, günlük yaşantının hızlı
akışından çok, statik bir mantığa, hızlı tüketim
mantığına hizmet eder. Bu anlamda ekran, fiziksel
mekandan bağımsız sanal bir gerçeklik olmaktan
daha çok, fiziksel mekanın bir uzantısıdır. Böylece
fiziksel olmayanı da içeren yeni bir kent mimarisinin
oluştuğunu söylemek de mümkün olur.
SALT014-İSTANBULLAŞMAK-093