istanbullasmak_scrd

İSTANBULLAŞMAK
ilişkilerin aldığı, diğerlerini temsil eden otoritelerin
tanınmadığı toplumların özlemini duyanlar
aynı anarşi sözcüğünden pozitif bir anlam çıkararak
“anarşizm” adlı siyasi düşünceyi ve hareketi
oluşturmuşlardır. Bugün İstanbul sokaklarında da
sık sık karşınıza çıkabilen daire içindeki “A” harfinden
oluşan işaret, “Anarchy is Order” (Anarşi
Düzendir) anlamındadır.
Toplumda bir kargaşa ile karşılaştıklarında
bunu otoritenin yokluğuna bağlayanlar, otorite
olmaksızın insanların kendi başlarına bir düzen
kuramayacaklarına duydukları inancı belirtmiş
olurlar. Buna göre bir toplumda merkezi otoritenin
kaybolduğu an, o toplumun yıkım anıdır.
Anarşistler bu görüşün tam tersini temsil etmez.
Yani, merkezi otoritenin kaybolduğu anın o toplumun
kurtulduğu an olduğunu söylemezler.
Otorite yokluğunun her durumda anarşizan bir
ideal duruma yol açacak yeter şart olduğunu öne
sürmezler. Dolayısıyla da otoritenin kaybolduğu
her durumun, kendiliğinden ütopik bir geleceğe
doğru atılmış bir adım olduğu varsayımı ile hareket
etmezler. Tahakkümün olmadığı, karşılıklı
yardımlaşma ilkesine göre örgütlenmiş başka bir
düzenin kurulabilmesi için otoritelerin ilgasını
gündeme getirenlerdir anarşistler.
İstanbul’da anarşi denince şu üç şeye bakmamız
gerekir: İstanbul’da otorite yokluğunu bir
toplum ideali ile birleştiren anarşistlerin varlığı,
mevcut kargaşa görünümünü merkezi bir denetim
yapısının yokluğuna bağlayanların kastettiği
anlamıyla başsızlık, anarşi ve de aynı kargaşa
görünümü altında insanların gündelik hayatlarını
çeşitli tahakküm katmanlarının arasında
sürdürürken kurdukları ilişkiler, işleyişler.
İstanbullu anarşistlerin de bir parçası oldukları
İstanbul “anarşisi” üzerine çok şey söylendi
bugüne kadar. Doğrudur, İstanbul pek çok açıdan
organize bir şehir değildir, organize bir topluluk
görüntüsü de vermez sakinleri. Kurallar, yasalar
işlemez, istisnalar hakimdir, yazılmamış kurallar
ve meşhur orman kanunları hakimdir. Türlü
alavere dalavereyle yürütülen işler, “uygar” bir
toplumun beklentilerini karşılamaz; olayların
akışı çoğu kez öngörülemezlik içerir bu yüzden.
İstanbullu buna alışıktır, bu kriter bolluğunda
yüzebilir, yolunu bulmasına yardım edecek işaretleri
tanır.
Hani meşhur deyişimiz vardır, bir şey kitabına
uygun yapılmadığında, “Burası Türkiye kardeşim!”
uyarısı gelir. Yani burası bildiğin kitapta yazılı ka-
SALT014-İSTANBULLAŞMAK-025