istanbullasmak_scrd

İSTANBULLAŞMAK
uluslararası kupa; UEFA Kupası, Galatasaray’ın
bu stadyumda aldığı maçlar ile kazanılmıştır.
Ali Sami Yen Stadyumu’na asılan pankartların
çoğunda, “Cehenneme Hoşgeldiniz” ibaresi göz
çarpar ve taraftarlar da bu cehennemi, “ötekiler”
için daha sıcak bir cehenneme dönüştürmenin
yollarını arar.
Hipermarket Stadyumlarına Doğru, Fenerbahçe
Şükrü Saracoğlu Stadyumu: Futbolu vahşi
kapitalizmin elinden kurtarma olanağı yok. Bu
sistemin küreselleşme boyutundaki örgütlenmesi
futbola tüm araçlarını öyle seferber etmiş ki, söz
konusu durum, sanki güçlü ve saldırgan ulusların,
yeni silahlarını denemek için başlattıkları
savaşlara benziyor. Medya en büyük girişimlerini
futbol üzerine kuruyor, borsalar futbol takımlarının
hisse senetlerine yol veriyor, tüketim malları
kulüplerin karakterlerini yansıtır biçimde tasarlanıyor,
futbolcu transferlerinde dönen paralar
bu işlemler paralelinde birçok sektörler yaratıyor,
pratik yaşamın ve kültürel alanların “görüntüler
dünyası”na dönüşmesinde futbol en uygun etken
olarak görülüyor. Tüketim ile “görüntüler dünyası”
örtüşmesi tüketime doğrudan yarar sağladığı
gibi, mevcut ekonomik sistemin güvenli geleceği
için de önemli...
Bu anlamda stadyumların görüntüleri de değişiyor
elbette... Bu yapıların artık 1980 öncesi
planlara sahip olmadığını; örneğin Bromberger’in
“kent-stadyum ilişkisi” üzerine yaptığı saptamaların
hayli gerilerde kaldığını söyleyebilmek
mümkün. Bugün stadyumlarda karşımıza sıkça
çıkmaya başlayan özel localar (bunları lüks devremülk
konutlarına benzetmek yanlış olmaz) ve geniş
yayın odaları, modern planlara zorunlu olarak
giren birimlerdir. Ayrıca büyük lokantalar, konforlu
kafeler, kulüp ürünlerini (bu ürünler tüketimin
en önemli kısmını oluşturmaktadır) pazarlayan
ışıklı mağazalar da, stadyumlarda yer bulan görüntüler
olarak karşımıza çıkıyor. Stadyumların
giderek değişmesi, mimarların parlak buluşlarına
ya da engin mesleki yaratıcılıklarına bağlı bir şey
değil tabii... Değişiklik daha çok, ilk kez ve çarpıcı
bir biçimde, Fransız sosyolog Baudrillard’ın
açıkladığı “hipermarket” mantığında yatıyor.
Baudrillard’ın güncel toplumsal sistem ve onun
direttiği yaşam hakkında yaptığı tüm saptamalar
fazla abartılı ve alternatif yoksunu olmakla
birlikte, öne sürdüğü “hipermarket dünyası”nı
görmezden gelmek de olanaksızdır. Şöyle bir şey
diyordu Baudrillard: “Hipermarketler, kapitalin
geleneksel kurumlarının ve fabrikanın ötesinde
bir yerlerde bulunur. Gelecekte karşımıza çıkacak
SALT014-İSTANBULLAŞMAK-344