istanbullasmak_scrd

İSTANBULLAŞMAK
da Beyoğlu’nda başlayan iki dalganın ardından)
üçüncü soylulaşma dalgasına karşılık gelmesi,
hem de yurtdışında 90’lardaki ekonomik duraklamanın
ardından kamu ve özel sektör öncülüğünde
gerçekleşmekte olan soylulaştırma
süreçleri için de kullanılan bir terim olması nedeniyle
üçüncü dalga soylulaşma olarak tanımlamak
yerinde olur. Genel olarak kamu kurumları
ya da sermaye (bazen ayrı ayrı, bazen bir arada)
eksenli müdahaleler ile şekillenen bu üçüncü
dalga soylulaşma ya da soylulaştırma süreçlerini,
gerçekleştikleri ölçeklere göre dört başlık altında
incelemek mümkün:
Daire/Ev ölçeği: Avrupa Birliği ve Fatih Belediyesi
ortaklığı ile geliştirilen Fener ve Balat
Semtlerinin Rehabilitasyonu Programı, kamuoyuna
ilan edilmesiyle beraber 90’lı yılların sonlarına
doğru küçük ölçekli bir soylulaşma sürecini
tetikledi. Uzun yıllar yatırımsız kalan bölgeye
yatırım vaadinde bulunulması, bölgeye yerleşme
yönünde o ana dek tereddüt gösteren grupları
bölgeye çekmek için yeterli oldu. Fener ve Balat
semtlerinde gerçekleşmekte olan soylulaşma süreci,
soylulaşmanın kendiliğinden gerçekleşen bir
süreçten, kurumların ya da kurumsal yatırımın
ardından gerçekleşen bir sürece (soylulaştırmaya)
doğru kayışının İstanbul’daki ilk örneğini teşkil
etmekte.
Apartman/Bina ölçeği: Üçüncü dalganın tezahür
şekillerinden bir diğeri Beyoğlu’nda (özellikle
Galata bölgesinde) büyük emlak yatırımcılarının
soylulaşma sürecinin kendi seyrinde devam ettiği
bölgelerden sistematik bir şekilde bina satın alarak,
içlerindeki daireleri üst orta ve üst sınıfların
yaşam tarzlarına uygun bir şekilde restore edip,
bu kesimlere pazarlamaya başlamasıyla ortaya
çıktı. Böylece daha önce bağımsız bireyler ya da
küçük yatırımcılar öncülüğünde daire daire dönüşmekte
olan semt, bina bina dönüşmeye başladı
ve soylulaşma süreci yeni bir ivme kazandı.
Sokak ölçeği: Bir girişimcinin Beyoğlu’nda,
Galatasaray Lisesi’nin arka tarafındaki bir sokakta
yer alan binaları toplu olarak satın alarak
restoran ve barlardan oluşan bir çekim merkezi
yaratma projesinin 2004 yılında hayata geçmesiyle
soylulaştırma ilk kez sokak ölçeğinde gerçekleşti.
Sokakla birlikte, ironik bir şekilde ismi
de “soylulaştırıldı”, yılların Cezayir Sokağı (bir
süreliğine de olsa) Fransız Sokağı ismini aldı.
Fransız Sokağı Projesi ile üçüncü dalga soylulaşmanın
bundan böyle noktasal bazda gerçekleşen
SALT014-İSTANBULLAŞMAK-330