istanbullasmak_scrd

İSTANBULLAŞMAK
acıları tek başına temsil eder duruma gelmiş azınlık
grubundan bir bireye sürekli bir gönül alma
haliyle yaklaşılmasını gerekli kılmaktadır. Bütün
bunlara karşın hangi grupların azınlık olduğu sorusunun
yanıtının zorluğu, sorunun olduğundan
daha çetrefil olduğunu ispatlar gibidir.
Azınlık kavramı bugün, her ne kadar yeni
siyaseten doğrucu söylemlere karşılık verse de,
halen ötekini “çoğunluk” adı verilen “daha eşit”
gruptan ayrıştırmak için üretilmiş kurgulama
biçimi. Hakim olmanın popülasyonun çokluğu
ya da azlığıyla da bir ilgisi yok. Asimilasyon teorisinin
egemen pozisyonu halen önemli bir siyasi
gerçeklik olarak gündemde. Asimile olmak daha
eşit olmanın hala ön şartı. Buna karşın “dışarıdan
birini” sonsuz bir hoşgörüyle kendinden biri
kılmaya çalışan bir ev sahibi de yok. Kuramsal
bir misafirperverlikten bahsedebiliyoruz sadece.
Azınlık teriminin doğası gereği istenmeyeni
temsil etmesi gerekirken, ona şefkatle yaklaşacağını
söyleyen ev sahipleri ve “evcilleştirilmiş”
azınlıklar var artık. Ev sahibinin duygularının
değiştiğini iddia etmek ise zor görünüyor. Ev sahibi,
ancak kendini güvende bulduğu noktadan
baktığında azınlıktan bahsedebiliyor. Azınlığın
evcilleştirilmesi de ev sahibinin retorik gücüyle
bağlantılı. Bu nedenle de tehlikeli olan, bugün
artık ötekileştirilen “tehlikeli” azınlığın varolamamasıdır.
Azınlık grubuna mensup birey de
azınlık olmak için maruz kaldığı hakim siyasal
rüzgarın dışına çıkamaz. İstanbul bu genel fotoğrafın
tam da içinde konumlanıyor; Türkiye’de
eksik olan ise retorik. Azınlık, modern bir panikle
ulusal kimlik inşa etme eğilimine girilen noktadan
itibaren, yaratılan kültür atmosferinin dışında
bırakılarak yeniden kurgulandı. Şaşırtıcı olan bu
kurgunun ikna ediciliğinin derecesidir. İkna olamayanlar
zaten gitmişler, kalanlar da ikna olmuş
görünmüşlerdir. Buna karşın İstanbul’da azınlık
olmanın beraberinde getirdiği toplumsal paket,
sistemin kendini tümüyle güvende hissettiği bir
pozisyon tanımlar. Bu nedenle ev sahibi, duyguları
konusunda kendini yalan söyleme zorunluluğunda
bile hissetmez. İkna olmayı tehlikeli kılan
da budur. Kimse konuşmaz örneğin, asıl azınlığı
tanımlayanlar konuşmayı her şeye rağmen tercih
edenlerdir. Bu sayı da maalesef 10-15 değil, bir ya
da ikidir ve yine maalesef yaşamalarına bile izin
verilmez.
—Ersin Altın
SALT014-İSTANBULLAŞMAK-036