01.02.2015 Views

istanbullasmak_scrd

istanbullasmak_scrd

istanbullasmak_scrd

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

İSTANBULLAŞMAK<br />

Geçen yüzyılın başında zenginler daha büyük<br />

olasılıkla konak çatısı altında yaşarken, yüzyılın<br />

sonuna gelindiğinde ayrı apartman dairelerinde<br />

ama, imkanları yettiğince, aynı veya komşu binalarda<br />

yaşıyorlardı. Bu tür aileler için tipik hareket<br />

konağı satmak ve yerine içinde ayrı dairelere<br />

yerleşecekleri –son derece iç içe geçmiş hayatlar<br />

sürmeye devam ettikleri- bir apartman binası<br />

çıkmaktı. Hizmetçileri ise yatılı değil, günlük<br />

işçilerdi artık. Kırsal Anadolu’dan göçmenlerin<br />

yaşadığı topluluklarda aile fertleri birbirlerine<br />

olabildiğince yakın otururlar. Büyüyen orta sınıflar<br />

için şimdi yaşamayı seçtikleri yeni konut<br />

topluluklarında bu tür ailevi yakınlık ve yüz yüze<br />

görüşme imkanı daha zor bulunmaktadır.<br />

Yüzyıl önce farklı ekonomik ve toplumsal<br />

düzeylerdeki ama aynı dini inançtan hanelerin<br />

aynı mahalleye dağılmış olması ve bir dereceye<br />

kadar sınıf çizgilerini kesen ve bir derece yerel<br />

entegrasyon sağlayan dini hisler ve geleneksel toplumsal<br />

zorunluluklarda temellenen bir toplumsal<br />

bağlantılar ağı yaratması çok daha yüksek bir<br />

olasılıktı. Bugün İstanbul hanelerinin toplumsal<br />

sınıf açısından oldukça homojen mahallelerdeki<br />

hanelerin yakınında olmaları Anadolu’nun kırsal<br />

bölgelerinden gelenler haricinde -ki burada da<br />

köken ve etnisite açısından yüksek bir homojenlik<br />

söz konusudur- çok daha yüksek bir olasılıktır.<br />

Şehrin orta sınıfları için toplumsal sınıf ve hayat<br />

biçimi, yakınlık ve dayanışma temelleri, etnisite<br />

ve yöresel kökeni bastırmıştır. Hepsi beraber bir<br />

apartman dairesinde yaşamasalar da, hatta çoğu<br />

bugün aynı mahallede bile olmasa da, tüm sosyal<br />

sınıflardan yakın akrabalar hala yakın bir görüşme<br />

düzeyini korurlar ve birbirlerinin hayatıyla yoğun<br />

bir şekilde ilgilenirler. Bu anlamda İstanbul gerçek<br />

bir aileler şehridir.<br />

—Alan Duben<br />

>Göç<br />

HENDEK/ÇUKUR<br />

Güvenlik ve korku ikilisini kenti tersten okuyarak<br />

anlama deneyimi.<br />

Ortaçağ kentlerinde surların dışında ikinci bir<br />

engel oluşturma işlevini yüklenen, kenti boydan<br />

boya dolaşan savunma amaçlı araç. Kent duvarları<br />

olan surlar güvenlik için asla yeterli gelmemiş,<br />

başka bir savunma aracıyla daha kenti çevirmeye<br />

SALT014-İSTANBULLAŞMAK-139

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!