Slavoljub Gacović POREKLO I POSTOJBINA RUMUNA (VLAHA)

126 Slavoljub Gacović
Bojanić-Lukaĉ kaţe: „Ustaniĉka delatnost pod voĊstvom Mihaila
Hrabrog uticala je i na ţivot Crne Reke i ostalih nahija Vidinskog
sandţaka” 444 zato što su te oblasti bile naselejene Vlasima/Rumunima.
Zbog velike gladi koja je nastala u Vlaškoj u vezi s „dugim
ratom” (15931603), a i zbog premeštanja velikog zulumćara Ahmedbega,
koji je do 1. juna 1603. godine bio vidinski sandţak-beg, ti isti
Rumuni (Vlasi) u metanastazičkim migracijama ponovo će se doseliti
na prostor Vidinskog sandţaka, što se moţe videti iz pomenutog
dopisa vlaškog vojvode Radula iz 28. oktobra 1605. godine, u kojem
je zamolio turske vlasti u Podunavlju od Braile do Fetislama da ne
ometaju one Rumune koji kupuju ili zamenjuju prehrambene
namirnice na turskim skelama, jer je u Rumuniji usled rata u
prethodnim godinama zavladala glad, 445 kao i da ne spreĉavaju
povratak onim Vlasima/Rumunima koji ţele da se vrate na imanja
svojih boljara u Vlaškoj. Moţemo pretpostaviti da je migracija
Vlaha/Rumuna zapoĉela još u toku „dugog rata”, ako ne i ranije, u
oblastima koje su navedene, inaĉe ne bi imalo razloga da se turski
dokumenti o migraciji Rumuna upućuju sandţak-begovima i kadijama
u Podunavlju, od Braile do Fetislama.
O tome Tihomir Stanojević u svom delu kaţe sledeće:
„Demografski pad [srpskog stanovništva – prim. S.G.] javlja se u
vreme kada masa rumunskog stanovništva napušta Vlašku i prelazi
Dunav, da bi upravo naselila opustela mesta na desnoj obali Dunava, u
prvom redu u Negotinskoj krajini. Turci nisu energiĉno spreĉavali
preseljavanja rumunskih porodica na podruĉje Vidinskog sandţaka,
jer im je ono bilo dobrodošlo posle iseljavanja stanovništva na sever i
severozapad – u Vlašku i Banat. Tako je došlo krajem XVI veka do
prvog većeg mešanja prepolovljenog krajinskog stanovništva sa
novim rumunskim doseljenicima iz Vlaške…” 446
O doseljavanju romanizovanog stanovništva sa prostora
današnje Rumunije i romanizovanom autohtonom stanovništvu na
prostoru današnje istoĉne Srbije Monika Hucanu (Monica Huțanu) i
Anemari Soresku-Marinković (Annemari Sorescu-Marinković)
444 Dušanka Bojanić-Lukaĉ, op. cit., (1978), 69.
445 Dušanka Bojanić-Lukaĉ, op. cit., (1978), 70.
446 Tihomir Stanojević, Negotin i Krajina od prvih tragova do 1858. godine,
Negotin 1972, 36.