Slavoljub Gacović POREKLO I POSTOJBINA RUMUNA (VLAHA)

272 Slavoljub Gacović
kneţevsku organizaciju hercegovaţkih Vlaha i mnogo rumunskih
toponima na podruţje zapadne Srbije. Zar su oni pelcovani protiv
povlašavanja samo zato što u svojim ţilama imaju vlaške/romanske
krvi Donjih Vlaha (Vlachi inferiores) iz okoline Ţabljaka, Stoca,
Ljubinja, Bileća 909 i drugih prostora Hercegovine i Crne Gore, 910 kao i
Hrvatske Zagore, poznati u izvorima i pod imenom Mavrovlasi ili
Morlaci? 911 Da je u tim krajevima bilo romanskih Vlaha, dokazano je
genetskim osobinama, jer je „starosjedilaţka I2a haplogrupa
najzastupljenija kod Bošnjaka, Hercegovaca, Moldavaca i Rumuna”
(Prilozi, Karta 1), 912 a ja bih dodao i kod starinaca srednje Dalmacije,
današnje istoţne Srbije i severozapadne Bugarske.
Oţigledno je da Đokiš nema poverenja u autohtono šutuklijsko
stanovništvo istoţne i jugoistoţne Srbije kao što ima u dinarsko
stanovništvo, saznavši verovatno da i Šutuklije u svojoj etnogenezi
imaju romanski supstrat. Moţda je u pravu, jer je još poţetkom XX
veka Aleksandar Beliš u svom voluminoznom delu Dijalekti istočne i
juţne Srbije pisao da se u prizrensko-timoţkim govorima srpskog
jezika nalaze mnogi balkanizmi, koji su nastali pod uticajem
rumunskog autohtonog stanovništva sa prostora jugoistoţne Srbije
(Timok – Osogovo – Šara) ili pod uticajem romanskog elementa iz
koga je ono nastalo. 913 Zato je Đokiš i verovao u ekstremno brzo
povlašavanje srpskog stanovništva prizrensko-timoţkih govora
909 Petar Skok, Češka knjiga o vlaškom pravu, Glasnik Zemaljskog muzeja u
Bosni i Hercegovini, knj. XXX, Sarajevo, Zemaljska štamparija, 1918, 305; Špiro
Kulišiš, O etnogenezi Crnogoraca, Titograd, Pobijeda, 1980; Vojislav Nikţeviš, O
nekim proučavanjima etnogeneze crnogorskog naroda, Cetinje, 1994.
910 Istoriţar Marko Vego na velikoj karti gde su prikazani delovi Hrvatske, Bosne,
Hercegovine i Zete/Duklje beleţi meŤu katunima Donjih Vlaha (Vlachi inferiores)
sledeše: Vlasi Pribinovići, Vlasi Vojnići, Vlasi Hardomilići, Vlasi Hrabreni, Vlasi
Rudinjani, Vlasi Boljuni, Vlasi Borjani, Vlasi Vlahovići, Vlasi Banjani, Vlasi Bobani,
Vlasi Kojavići, Vlasi Ţurovići, Vlasi RiĎani, Vlasi Burmazi, Vlasi Nikšići, Vlasi
Zotovići, Vlasi Pješivci, Vlasi Predojevići, Vlasi Mirilovići, Vlasi Maleševići i Vlasi
Marušići (http://www.dodaj.rs/f/1J/De/3sWzLVRD/velika-karta.jpg).
911 Alberto Fortis, Put po Dalmaciji, priredio Josip Bratuliš, Zagreb, Globus, 1984
(Alberto Fortis je svoje delo Viaggio in Dalmazia objavio u Veneciji 1774. godine);
Drago Roksandiš, The Dinaric Vlachs/Morlachs in the Eastern Adriatic from the
Fourteenth to the Sixteenth Centuries: How Many Identities?, VeneziaWien, 2009.
912 http://img90.imageshack.us/img90/5174/haplogroupi2a.gif.
913 Aleksandar Beliš, Dijalekti istočne i juţne Srbije, Beograd 1905.