Slavoljub Gacović POREKLO I POSTOJBINA RUMUNA (VLAHA)

232 Slavoljub Gacović
ove krajeve… moramo ... da idemo u vlaško selo Šarbanovac, da
uţimo pod starost vlaški jezik i da nam Vlasi sude na vlaškom jeziku u
opštini…” 777 Pritom se Đokiš dobro seša, a mi mu moramo verovati
na reţ – druge nam nema „da je on (Ljuba Jovanoviš, pukovnik – S.
G.) tada klimnuo glavom i smešeši se rekao je: ‘To se ide Vlasima na
ruku da se Srbi rumuniziraju’. Uzgred napominjem da je poţ. Ljuba
pukovnik dugo vreme ţiveo u Vlaškoj, tamo je izuţavao pirotehniku,
vlaški je dobro znao da govori, ţena mu je bila Vlahinja i on je Vlahe
dobro poznavao.” 778 Rumuniziranje uz pomoš srpskih sudova u
vlaškim/rumunskim selima istoţne Srbije o kojem je pukovnik
Jovanoviš govorio Đokišu, ako je doista govorio, jeste zamena teze.
Na koji naţin Srbi Sumrakovţani, ţiji su preci došli sa Kosova, mogu
biti rumunizirani premeštanjem srpskih institucija, tj. sudova u
vlaška/rumunska sela istoţne Srbije, ako su se sporovi vodili na
srpskom jeziku i ako je sudija bio Srbin, a ne Vlah/Rumun, što je više
nego sigurno. Prebacivanje sudstva u vlaška sela je još jedan vid
povešavanja srpske administracije u vlaškim/rumunskim selima da bi
uz školstvo, crkvu, vojsku, policiju i drugih vidova administracije
posrbljavanje vlaškog/rumunskog ţivlja bilo brţe i prisutno u svim
porama društva. Rekao bih da svako prisustvo srpskih vlasti u
vlaškim/rumunskim selima i neminovni kontakti Vlaha/Rumuna sa
njima doprinosi brţem i boljem posrbljavanju i asimilaciji. Na kraju
krajeva, kakve veze ima rumunizovanje Srba sa tim što je pukovniku
Ljubi Jovanovišu ţena Vlahinja, što je on liţno proveo dosta godina u
Rumuniji i što dobro poznaje Vlahe?
TakoŤe, kada Đokiš navodi priţu „Poţ. protojereja Mihaila
Markoviša ... da je on g. 1863 kad je došao za uţitelja u selo
Dţanjevo, zatekao u selu vlaškog popa, koji je u crkvi na vlaškom
jeziku sluţio liturgiu”, 779 samo govori o širenju školske mreţe i
nastave na srpskom jeziku u rumunskim (vlaškim) selima istoţne
Srbije i o proterivanju „vlaških popova iz vlaških sela koji su u
crkvama sluţili liturgiju ’na vlaškom jeziku’”. To je jedna od
prelomnih godina kada su tzv. vlaški popovi i njihove knjige na
777 Jovan Đokiš, op. cit., 355356.
778 Jovan Đokiš, op. cit., 355356.
779 Jovan Đokiš, op. cit., 343.