Slavoljub Gacović POREKLO I POSTOJBINA RUMUNA (VLAHA)

Od povlašenih Srba do vlaškog jezika 137
pripada Srbiji, odakle su migrirali pod imenom „Ungurjani” na prostor
Braniĉeva i zapadnog (planinskog) dela Timoĉke Krajine. Austrijske
vlasti na prostoru Banata vrlo rado naseljavaju Rumune, jer su se od
1751. godine pod voĊstvom svojih narodnih oficira Srbi selili „iz
Banata i drugih krajeva Ugarske u juţnu Rusiju”, gde su se doselili u
velikoj migraciji Srba 1690. godine. Đokić nadalje kaţe da je, po
priĉanju Save Tekelije, u poĉetku prve migracije Srba u Rusiju
mitropolit Pavle Nenadović uspeo zadrţati srpski narod da se „sav ne
odseli iz Vojvodine u Rusiju. Ali kad je došlo do druge seobe 1752. i
1763. narod se nije mogao od seobe da zadrţi. Tada se u Rusiju
odselilo do 100.000 duša.” 490
Nakon „velike seobe Srba u Rusiju, etniĉki odnosi u Banatu
menjaju se na štetu srpskog ţivlja. Rumuni se spuštaju sa planina u
banatske ravnice i u masama zauzimaju sva ona mesta, koja su Srbi
napustili i u kojima su oni do seobe u Rusiju stanovali… Ostala su
čitava sela pusta, u koja se za kratko vreme tuĊi elemenat, većinom
Vlasi iz Vlaške i Erdelja naseliše i mnoga srpska napuštena naselja u
sebe pretopiše.” 491 Kako je moguće da Vlasi iz Vlaške i Erdelja u sebe
pretope mnoga srpska napuštena naselja u Banatu, odnosno kako je
moguće povlašiti ih ukoliko su ta naselja u celosti bila napuštena od
strane srpskog ţivlja u njegovim seobama u Rusiju. To je moguće
samo u science fiction romanima i filmovima, pa je prava šteta što ih
Đokić nije pisao ili reţirao.
Mnogo hiljada rumunskih familija iz Transilvanije odselilo se
koliko u Moldaviju toliko u Munteniju, odnosno u Veliku i Malu
Vlašku, a isto toliko se odselilo i u neke administrativno-teritorijalne
jedinice pod turskom vlašću juţno od Dunava u vreme vladavine
Marije Terezije i Josifa II. 492 Dakle, dogaĊaju se „reciproĉne”
490 Jovan Đokić, op. cit., 174175. Ako je teorija o rumunizaciji ili povlašivanju
Srba tačna, onda je paradoksalno da se deo Srba za kratko vreme potpuno
rumunizovao/povlašio i kao takav se vraća u Srbiju, a deo Srba, koji ostaje duţe pod
uticajem rumunskog/vlaškog etničkog „atavizma” u Banatu, uspeo je da saĉuva srpski
etnički identitet i kao takav odlazi u Rusiju. Ovo je svakako veliki problem za
inverzivnu teoriju Tihomira ĐorĊevića.
491 Jovan Đokić, op. cit., 180.
492 G. Barițiu, Material pentru istoria Regimentului I de grăniceri din
Transilvania, u: Transilvania, XVI, 1885, 411.