Slavoljub Gacović POREKLO I POSTOJBINA RUMUNA (VLAHA)

236 Slavoljub Gacović
1720 godine; ubrzo je obnovljeno te je veš 1733 godine brojalo 26
vlaških porodica… U porodici Đisagonja Đisage doselio se sa sinom
Janošem oko 1725 godine iz Saske u Erdelju i obnovio selo. Gotovo u
isto doba doselio se iz Almaša u Banatu u Cer, predak današnjih
Markonja. Stankonji starinom su takoŤe iz Almaša. Ljiskonji-
VlaŤijonji i Kaprionji su srpske porodice ţiji su preci pobegli od
turskog zuluma u drugoj polovini XVIII veka od Vlasotinaca; njihovi
potomci živeći u masi vlaškog življa, primili su vlaške osobine i
jezik… Srbovići doseljeni su pri kraju XVIII veka iz sela Brestovika
kod Peši; i oni su porumunjeni, ali im ţene nikad nisu napuštale
srpsku nošnju… Kalušanji takoŤe su srpska porodica; njihovi su se
preci doselili iz okoline Ristovca kod Vranja, a njihovi potomci su
porumunjeni.” U drugoj polovini XVIII veka vlaških doseljenika ima
„iz Moldave na Dunavu… iz Bregova na Timoku… iz sela Bošnjaka
kod Moldave na Dunavu… iz Novog Sela u Banatu… iz mlavskog sela
Kladurova… iz Mlave, iz sela Ranovca… Manastirice… iz
Besarabije… od Vidina… Turije… iz sela Čokonjara u Krajini… od
Rama na Dunavu … iz sela Oštrelja kod Zaječara… iz zviškog sela
Duboke… iz sela Vlaškog Dola u blizini Aleksandrovca (u Moravi)…
U slivu gornjeg Peka … postoje svega tri sela: Jasikovo, Leskovo i
Vlaole.” 789
„Jasikovo leţi na uššu Jagnjila u Veliki Pek. Nalazimo ga kao
pusto mesto 1723. godine, a kao naseljeno prvi put 1818 godine; u
njemu je tada bilo 15 domova, što pokazuje da obnavljanje ovog sela
nije bilo davno pre te godine… Današnje Jasikovo obnovljeno je
vlaškim stočarima iz bliskih sela, a reŤi su doseljenici iz udaljenijih
mesta Krajine i Banata...iz Almaša… iz Erdelja.” 790
Paţljivom ţitaocu iz navedenih citata neše promaši zakljuţak
koji se nameše da su pojedine porodice koje uglavnom potiţu sa juga
Srbije i sa Kosova bile porumunjene. Postavlja se pitanje na koje,
naţalost, nikada nešemo dobiti odgovor, da nisu moţda te srpske
porodice koje se lako porumunjuju zapravo Vlasi koji su u
srednjovekovnom ili turskom periodu bili manje ili više posrbljeni ili
su to pojedinaţni primeri prirodne asimilacije srpske manjine u
789 Antonije Laziš, Naseljavanje, 1939, 3032.
790 Antonije Laziš, Naseljavanje, 1939, 32.