Slavoljub Gacović POREKLO I POSTOJBINA RUMUNA (VLAHA)

Od povlašenih Srba do vlaškog jezika 283
Dokument br. 13 (10. XII 1913)
Ministar prosvete – Ministru narodne privrede
(drugi koncept dopisa, sa ispravkama ministra)
SRPSKO KRALJEVSKO
MINISTARSTVO PROSVETE I CRKVENIH POSLOVA
CRKVENO ODELJENJE
CBr. 1034 Zavesti u pov. protokol
10. decembar 1913 nastaviti prazno
Beograd
Gospodine Ministre,
Ministarstvo Unutrašnjih Dela aktom PBr. 3778 pd 13. aprila pve godine
sprovelo mi je ţalbu delovoĎe opštine Rudno-glavske (sr. porečki, okr. krajinski),
kojom energično protestvuje protiv postupka sveštenika njegove parohije, koji u
sedmodnevnim izveštajima umrlih lica ove naziva „Vlasima”.
Povodom ovoga naredio sam nadleţnom druhov. sudu, da ovu stvar isledi i
da me o rezultatu izvesti. Činjenim isleĎenjem utvrĎeno je, da do paroha nema
nikakve krivice, jer u timočkoj Eparhiji svi sveštenici, čije se parohije sastoje iz
živelja, koji govori rumunskim jezikom vlaškim, u protokolima odgovarajućih
rubrika beleže, da su narodnosti „rumunske”, što se i popisom stanovništva
1880. god. utvrđuje.
Kako ne postoji nikakva naredba ma od koje vlasti, da se za lica, koja
govore rumunskim jezikom vlaškim beleži ili ne beleži da su narodnosti
rumunske, – to sveštenstvo čini ovo prema svome nahoĎenju i tumačenju imajući [a
s obzirom] u vidu drţavnu statistiku [na rubrike formulara drţavne statistike] a naročito
mesečne listiće roĎenih, umrlih i venčanih, u kojima je i rubrika za upisivanje
narodnosti [po] maternjem jeziku stavljena.
Dostavljajući Vam sve ovo, a imajući u vidu naše državne interese, čast mi
je predočiti Vam potrebu, da se formulari državne statistike za popis žitelja
udese tako, da se ne mora utvrđivati u zvaničnim aktima postojanje
„rumunske” narodnosti u Srbiji , pošto je u susednim krajevima Rumuniji
(istočni deo Srbije) narod, i ako govori vlaški, svestan o svome pripadanju
srpskom narodu i šta više u većim masama zna srpski.
Primite Gospodine Ministre, i ovom prilikom uverenje mog osobnog
poštovanja.
Gospodonu Ministru Ministar
Narodne Privrede Prosvete i crkvenih poslova