Slavoljub Gacović POREKLO I POSTOJBINA RUMUNA (VLAHA)

192 Slavoljub Gacović
današnje Rumunije, a ovde kod Draškiša ţitamo o nekakvoj simbiozi
trako-daţko-slovenskoj koja je vremenom postala socijalna grupa
slovenskih stočara – vlaha. Postavlja se pitanje odakle onda danas
toliko Vlaha ili Rumuna, kao što su Arvanitovlasi, Faršerioti
Meglenorumuni, Aromuni, Istrorumuni, Rumuni (Vlasi) itd., bilo da
se nalaze na tlu današnje Rumunije bilo na tlu Balkana.
Drugo mišljenje koje Stanojeviš navodi kao svoje, a koje je
suprotno mišljenju Draškiša jeste sledeše: „Do nedavno se mislilo da
su srpska i vlaška naselja uglavnom nastala u XVIII veku, dok se za
neka pretpostavljalo na osnovu predanja da su ’moţda stara do 300,
400 ili više godina’. Danas se zna da je vešina naselja Negotinske
krajine nastala krajem XV veka, a ’moţda i daleko ranije’. Postojanje
vlaških i srpskih naselja na tlu Krajine poţetkom XVI veka samo su
dokaz više da su zajedno sa srpskim starincima zatečeni i vlaški
starinci.” 659
Suprotno navedenom štivu Tihomira Stanojeviša, Petar
Vlahoviš kaţe da se na osnovu „jednog izveštaja egzarha Maksima iz
1773. godine zakljuţuje ... da u severoistoţnoj Srbiji nema vlaškog
ţivlja.” 660 MeŤutim, na osnovu svojih novijih istraţivanja Petar
Vlahoviš iznosi novu tezu, razume se, opet niţim potkrepljenu, da
„Vlasi u severoistoţnoj Srbiji, koji su se kasnije formirali,
predstavljaju specifičnu etničku zajednicu neutvrĎene etničke geneze,
koja je formirana tokom vremena u zoni jedne izrazite limitrofne i
bilingvalne oblasti.” 661 Od silnog prouţavanja Vlaha istoţne Srbije
Vlahoviš je jedva stigao do zakljuţka da ne zna koje su etnogeneze.
Na narednim stranicama Vlahoviš iznosi svoja „epohalna otkriša” da
„Vlasi u severoistoţnoj Srbiji predstavljaju relativno mlad etnički
supstrat. Razvili su se – objašnjava Vlahoviš – u specifiţnim
društveno–istorijskim uslovima koji su tokom XVIII, XIX i XX veka
vladali na prostorima izmeŤu Velike Morave i Timoka, juţno i
severno od Dunava.” 662 Nastavljajuši u svom naniru, on vešto
659 Tihomir Stanojeviš, op. cit., 34.
660 Petar Vlahoviš, Etnički procesi i etnička simbioza stanovništva severoistočne
Srbije, Etniţki odnosi Srba sa drugim narodima i etniţkim zajednicama, Posebna
izdanja, knj. 44, Beograd 1998, 104.
661 Petar Vlahoviš, op. cit. (1998), 104.
662 Petar Vlahoviš, op. cit. (1998),106.