Slavoljub Gacović POREKLO I POSTOJBINA RUMUNA (VLAHA)

Od povlašenih Srba do vlaškog jezika 57
podrţava realnost Dakije i njenih ţitelja nalazimo kod anglosaksonskog
kralja Alfreda Velikog (871899). U dotiţnom fragmentu
anglo-saksonske verzije dela Pavla Orozija Historia adversum
paganos („... ab oriente Alania est, in medio Dacia, ubi et Gothia,
deinde Germania”), u vezi s politiţkom terminologijom severno od
Dunava vidi se sledeše rešenje: „Zatim, istoţno od zemlje Karantanije
poţinje pustoš, koja je Bugarska, istoţno od nje je Grĉka; istoţno od
zemlje Moravske je zemlja Visla (Vistula) i istoţno je Dakija, koja je
svojevremeno bila Gotia”. 142 Kod Alfreda Velikog se istiţe, u
komparaciji s originalnim tekstom Pavla Orozija, relacija izmeŤu
Dakije i Gotije. Gotija je u anglo-saksonskom prevodu termin koji
predstavlja Dakiju, tj. izraţava savremenu etnopolitiţku realnost.
Ozbiljna istorijska kritika gorenavedenog citata ukazuje na sešanja iz
antiţkih tekstova nepoznatih Oroziju, koja su identifikovana s delom
Agripe i Plinija. 143 U anglosaksonskom tekstu Alfreda Velikog
sublimirana je politiţka realnost – Karantanija, Bugarska, Grĉka, tj.
Romanija (Vizantija), i Moravska – nepoznata antiţkim autorima. 144
Naziv Dakija u anglosaksonskom tekstu ukazuje na velike etniţke
promene koje su u VIIIIX veku bile dovršene i koje su dovele do
formiranja neolatinskog rumunskog etnosa. Na isti naţin su latinski
karolinški autori IX veka koristili nazive starih rimskih provincija,
Gallia, Rhaetia, Noricum, Aquitania, kako bi ukazali na romansku
populaciju transformisanu u neolatinske narode Zapada, Franke, Itale
i druge, koji, posle nekoliko vekova varvarske dominacije izlaze na
politiţku scenu Evrope. 145 Raspadom Avarskog haganata zajednica u
142 Źródla skandynawskie i anglosaskie do dziejów słowianszczyzny, ed. G.
Labuda, I, Varšovia 1961, 66: „Ona ponne be eastan Carendron londe, begeondan
paem westenne, is Pulgara land. Ond be easton paem is Greca land. Ond be easton
Moroara londe is Wisle lond be easton paem sint Datia, pa be in waeron Gotan”.
Prevod preuzet od: R. E. Ekblom, Alfred the Great as Geographer, u: Studia
Neophilologica XIV, 19411942, 117.
143 J. Lindersky, Alfred the Great and Ancient Geography, u: Speculum, 39, 1964,
nr. 3, 435 i dalje.
144 Adolf Armbruster, Evoluția sensului denumirii „Dacia”. Încercare de analiză a
raportului între terminologia politico-geografică și realitatea și gîndirea politică, în
„Studii”, tom XXII, 1969, nr. 3, 432.
145
Erich Zöllner, Die politische Stellung der Völker in Frankenreich
(Veröffentlichungen des Instituts für Österreichische Geschichtsforschung, XIII),