Slavoljub Gacović POREKLO I POSTOJBINA RUMUNA (VLAHA)

274 Slavoljub Gacović
Koliko je nepoznanica i opreţnih mišljenja bilo povodom toga
jesu li Vlasi srpskog ili rumunskog porekla i koliko su se drţavne
vlasti od ministarskih preko okruţnih, sreskih i opštinskih do crkvenih
trudile da se Vlasi asimiluju u Srbe moţemo proţitati u njihovoj
prepisci koja je nastala od marta 1913. godine u vreme Pašiševe vlade
krajem Prvog balkanskog rata do decembra iste godine. Naime, sukob
dvojice zvaniţnika sela Rudne Glave (opštinskog delovoŤe Milana Ţ.
Miciša i paroha rudnoglavskog Jordana Miletiša), sreza poreţkog,
okruga krajinskog, povodom pitanja jesu li meštani sela Vlasi ili Srbi,
prerastao je opštinske okvire i dospeo do nadleţnih ministarstava. U
tom sukobu pozvani su radi arbitraţe Duhovni sud Eparhije timoţke i
nadleţna ministarstva.
Ovde še u prepisu biti prikazano svih dvanaest dokumenata koji
su nastali u ovom sporu na relaciji opštinskog delovoŤe Milana Ţ.
Miciša, Ministarstva unutrašnjih dela, Ministarstva prosvete i crkvenih
poslova, paroha Rudne Glave Jordana Miletiša, Timoţkog Duhovnog
suda i Ministarstva narodne privrede u vremenskom rasponu od 21.
marta do 10. decembra 1913. godine, a potom i faksimili originalnih
dokumenata, br. 1, 5, 6, 7 i 13 (Arhiv Srbije, MPs-c, F II R
29/914). 918
Dokument br. 1 (21. III 1913)
Gospodinu ministru unutr. dela
Beograd
Ponizno molim Gospodina Ministra da mi izvoli izdati uverenje u sledećem:
GraĎane opštine Rudnoglavske u srezu Porečkom okr. Krajinskog – srpska
drţava za kakve smatra; za Vlahe ili Srbe?
Povod za ovo dao mi je paroh Rudnoglavski – sveštenik g. Jordan Miletić koji
u svojim sedmodnevnim izveštajima o umiranju – zvanično naziva graĎane ove
opštine – „Vlasima”! Srbin sam i roĎen ovde pa me boli kad nas jedan došljak koji je
roĎen u sred „Ferizovića” – gde je naša slavna konjica najviše krvi prolila, a šta će na
ovo reći zvanična Rumunija koja odavno naziva istočnu Srbiju – svojom.
Blanket za uverenje pod % učtivo prilaţem.
21. marta 1913. g. Ponizan
Rudna Glava
Milan Ţ. Micić
918 www.paundurlic.com (preuzeto 23. VIII 2015).