Slavoljub Gacović POREKLO I POSTOJBINA RUMUNA (VLAHA)

Od povlašenih Srba do vlaškog jezika 51
Svi autori koje smo naveli izneli su svoje teorije na osnovu
liţnih zapaţanja i prouţavanja koristeši se raznovrsnim istorijskim
izvorima. Jedni su izneli mišljenje da je kolevka rumunskog naroda na
prostoru stare Dakije, a drugi da njegovu postojbinu treba traţiti na
Balkanu juţno od Dunava. Ja šu, za razliku od njih, izneti argumente
koji ukazuju na to da je rumunski narod nastao koliko severno toliko i
juţno od Dunava, tj. na celokupnom karpatsko-staroplaninskom
arealu.
Postojbina Rumuna (Vlaha)
nastala je na karpatsko-staroplaninskom arealu
Jedinstvo romanizovanog stanovništva severno i juţno od
Dunava potvrŤeno je, rekao bih, i rezultatima arheoloških iskopavanja.
Pre svega, kultura Dridu, koja je „romanska i autohtona u svojoj
suštini ... pokriva skoro ceo rumunski prostor, kao i pojedine regije
juţno od Dunava, buduši da je sama lokalna materijalna kultura
potvrŤena na karpatsko-dunavskom prostoru od VIII do XI veka” 119 i
koja na taj naţin pripada platnu rumunskog (vlaškog) stanovništva
koje se razvija i severno i juţno od Dunava. 120
Moguše je da se meŤu mnogobrojnim „gentes” ili „nationes”
kojim vladahu Huni mogu u prešutnom obliku razumeti i autohtone
mase koje obitavahu u bivšoj Dakiji i Meziji, kao što nam potvrŤuju
arheološka iskopavanja i izvori srednjega veka da je rumunsko
stanovništvo bilo prozvano nazivima antiţkih naroda:
Geti, Daţani, koji su sada nazvani Peţenezi (
), Romani, Daţani Peţenezi (
), Sirmiani, Sermisiani, Peţenezi, koji su se ranije nazivali
Daţani ( ), Besi, Moesi itd., da
bi u drugoj polovini X veka u jednom dokumentu vizantijskog
119 Dan Gh. Teodor: Contribuții la cunoașterea culturii Dridu pe teritoriul
Moldovei. – u: SCIV, 19 (1968), S. 248 Abb. 7; Wanda Wolski, Moșteniri preistorice
în arta populară românească, u: Apulum, 7 (1969), 479.
120 Dumitru Protase: Problema continuității în Dacia în lumina arheologiei și
epoca sa, Bukarest, 1966 (= Biblioteca de arheologie, 9), 65 ; Dumitru Protase, La
population Daco-Romaine en Transilvanie et dans le Banat. Depus l‟abandon de la
Dacie jusqu‟à la venue des Slaves, u: Dacoromania. Jahrbuch für östliche Latinität, 3
(19751976), 53.