Slavoljub Gacović POREKLO I POSTOJBINA RUMUNA (VLAHA)

218 Slavoljub Gacović
Srbi, veš naprotiv, srpska ili posrbljena imena Rumuna (Vlaha)
istoţne Srbije samo ukazuju na proces posrbljavanja istih putem
srpske crkve.
Kako bi potvrdio svoju teoriju o masovnom povlašavanju Srba
putem brakova, Đokiš kaţe da „Sem mnogobrojnih primera na taj
naţin (brakom) povlašenih srpskih porodica, tvrdi kao što smo videli i
poznata izreka dr Feliksa Kanica o tome.” Na koji naţin izreka moţe
da tvrdi, ne znam, valjda je hteo reši da Feliks Kanic tvrdi, što je još
veši problem, jer on to nigde i nikakvom izrekom ne tvrdi! Kako to
nije dovoljno, Đokiš piše da „to potvrŤuje i dr. Stevan Maţaj fizikus
okruga crnoreţkog, koji kaţe: ’da braţne veze izmeŤu Srba i Rumuna
mnogo doprinose, da se Srbi u Crnoj Reci povlašavaju.’” Nakon
navedenih autora Đokiš nastavlja s navoŤenjem dokumenata srpskih
srednjovekovnih vladara koji su „zabranjivali Srbima da se ţene
Vlahinjama” i nabraja: „Tako Dušanov Zakonik oštro odvaja Vlahe,
kao i Arbanase od Srba. A u povelji Stevana Deţanskog od 1330
godine strogo se zabranjuje Srbima da Vlahinje uzimlju za ţene, pa
ţak ni u dodir sa Vlasima da ne dolaze.” 744 Koliko sam ja ţitao srpske
istoriţare, svi se oni ponaosob slaţu ili jedni druge prepisuju da su te
zabrane srpskih srednjovekovnih vladara došle otuda kako bi se
oţuvali socijalni staleţi, tj. da se sebri-zemljoradnici ne bi utopili u
vlahe-stoţare, koji su takoŤe srpskoga porekla, ali su imali bolji
socijalni status. 745 To i sam Đokiš zna, ali mu darovnice srpskih
vladara srednjovekovne Srbije ovom prilikom odgovaraju u kontekstu
priţe o povlašavanju Srba. Istina je da sam u svojim radovima oduvek
argumentovano zastupao tezu koju je ovde izneo i Đokiš, da su to
744 Jovan Đokiš, op. cit., 318.
745 S. Novakoviš, Selo, Beograd 1965, 2953; K. Jireţek, Vlasi i Mavrovlasi u
dubrovačkim spomenicima, Zbornik KJ I, 193204; K. Jireţek, Istorija Srba II,
9697; T. Taranovski, Istorija srpskog prava I, 7176; M. Diniš, Dubrovačka
srednjovekovna karavanska trgovina, JIŢ 14 (1937), 119145; M. Filipoviš,
Struktura i organizacija srednjovekovnih katuna, Simpozijum o srednjovekovnom
katunu, Sarjevo 1963, 45112; D. Kovaţeviš, Srednjovekovni katun po dubrovačkim
izvorima, Simpozijum o srednjovekovnom katunu, Sarjevo 1963, 121140; B.
ĐurŤev, Teritorijalizacija katunske organizacije do kraja XIV veka, Simpozijum o
srednjovekovnom katunu, Sarajevo 1963, 143169; Leksikon srpskog srednjeg veka,
Priredili: Sima Širkoviš, Rade Mihaljţiš, Beograd 1999, 8687.