Slavoljub Gacović POREKLO I POSTOJBINA RUMUNA (VLAHA)

Od povlašenih Srba do vlaškog jezika 39
romanizovani balkanski stanovnici govorili su ‟prarumunskim‟
jezikom, koji se docnije raspao na dakorumunsku i
makedonorumunsku grupu.” 77 Popoviš navodi da su „Rumuni ... lutali
kroz Srednji vek po raznim planinskim delovima Balkana. Srpske
srednjovekovne povelje pominju ih u Metohiji: bilo ih je i u Crnoj
Gori, prošli su kroz Bosnu, Dalmaciju, i – zajedno sa Hrvatima – otišli
da nastane neka sela u Istri... Druga jedna grupa Rumuna – verovatno
iz duboke starine još – naselila je velike oblasti Makedonije i Grţke.
To su, takoŤe pastiri, Aromuni ili Makedonski Rumuni ... ima ih i u
Albaniji. Naposletku, glavna grupa Rumuna je, izgleda, tokom
Srednjeg veka, prešla na levu obalu Dunava i brzo romanizovala
slovensku Dakiju. To je teritorija uglavnom današnje Rumunije.” 78
Navedenim tekstom Popoviš se naţisto opredeljuje da poreklo
rumunskog naroda valja traţiti na Balkanu, a ne na prostoru Trajanove
Dakije, za koju tvrdi da je pre doseljenja Rumuna bila slovenska.
Naravno, u prilog tezi da Rumunima poreklo valja traţiti na prostoru
Timok – Osogovo – Šara, Popoviš navodi mnoštvo rumunskih
toponima sa ovog podruţja, 79 a kako je „pokazao istaknuti rumunski
lingvista T. Capidan, u svim rumunskim dijalektima ima oko 70
jednakih slovenskih pozajmica, što znaţi da su one ušle pre ... rascepa
[rumunskog jezika na dakorumunsku i makedonskorumunsku grupu]
ili, drugim reţima, u vreme oko VI veka svakako.” 80
Popoviš navodi pojmove najrazliţitije vrste koji kod Rumuna
imaju slovenske nazive, zatim navodi da je rumunska poljoprivredna
terminologija preplavljena slovenskim nazivima, kao i deo ostale
materijalne kulture koja nosi slovenski peţat, drţavno i društveno
ureŤenje koje se kod predaka današnjih Rumuna razvilo pod silnim
uticajem Juţnih Slovena, a i religiozni ţivot Rumuna koji nosi peţat
snaţnog slovenskog uticaja itd. 81
Na drugom mestu Popoviš još decidiranije iznosi da „na
teritoriji današnje rumunske drţave – Rumuna, kako se do danas misli,
u doba dolaska Juţnih Slovena nije bilo: oni su se tek docnije doselili
77 I. Popoviš, op.cit., 19.
78 I. Popoviš, op. cit., 20.
79 I. Popoviš, op.cit., 24.
80 I. Popoviš, op.cit., 43.
81 I. Popoviš, op.cit., 4344.