Slavoljub Gacović POREKLO I POSTOJBINA RUMUNA (VLAHA)

Od povlašenih Srba do vlaškog jezika 175
srpskog naroda upisali na izbornu listu tzv. vlaške nacionalne manjine
i na taj naţin preuzeli Nacionalni savet Vlaha u svoje ruke.
Nakon ove digresije s primerima sinonimije u šalama srpskih
kazivaţa o tome kako su Vlasi postali, vratimo se Đokiševom
povlašavanju Srba, da vidimo da li u tome ima istine. Buduši da i
danas ima na desetine hiljada Srba, meŤu njima i Srba-Timoţana
(Karaševci), koji ţive u Rumuniji, a odlazili su se sukcesivno, od XIV
do XVIII veka, pitanje je kako su se oni vekovima odrţali u srpstvu, a
i danas ţive meŤu Rumunima. U isto vreme Srbi, koji su se oţigledno
kraše zadrţali meŤu Rumunima, prihvatili su rumunski jezik i kulturu,
vratili se potom u svoju otadţbinu – Srbiju, gde se vekovima
odrţavaju kao Rumuni, koje u istoţnoj Srbiji još i Vlasima nazivaju. 591
Što se tiţe srpske nacionalne svesti, ona se u Rumuniji odrţala
zahvaljujuši srpskim crkvama i školama u kojima se i danas propovedi
i nastava odvijaju na srpskom jeziku, a Rumuni (Vlasi) istoţne Srbije
još uvek nemaju škole na maternjem rumunskom jeziku. Kako i sam
pripadam rumunskoj (vlaškoj) nacionalnoj manjini u istoţnoj Srbiji,
sešam se da sam u Ťaţkoj knjiţici tamo gde stoji maternji jezik uvek
morao da upisujem srpski jezik. Valjda je zato srpski jezik sluţbeni
jezik Vlaha sve dok ţlanovi Nacionalnog saveta Vlaha ne budu
standardizovali tzv. vlaški jezik uz pomoš nauţnog saradnika iz Ruske
akademije nauka dr Maksima Maksimoviţa Makarceva. U
meŤuvremu je Makarcev bio recenzent knjige Jezik i kultura Vlaha
(Вуорба шй култура Влаха) koja predstavlja Udţbenik iz predmeta
Vlaški govor sa elementima nacionalne kulture za prvi razred osnovne
škole, autorke Milene Goluboviš. 592 Udţbenik je štampan na tzv.
591 U ovom poglavlju nešto kasnije navodim i primer migracije Srba iz Crne Gore
i Hercegovine u mletaţku Istru (naselja Peroj i Pulj) 15381539. godine, koji se još
nisu poitalijanili ili pohrvatili.
592 Милена Голубовић, Вуорба шй култура Влаха, Београд: Завод за
уџбенике, Петровац на Млави: Национални савет Влаха, 2014. Kao recenzenti,
pored navedenog ruskog slaviste Makarceva, potpisali su se Saša Nedeljkoviš –
redovni profesor Filozofskog fakulteta u Beogradu (uţa nauţna oblast: Etnologija i
Antropologija), Miloš Antonoviš – vanredni profesor Filozofskog fakultetu u Bogradu
(uţa nauţna oblast: Opšta istorija srednjeg veka i Pomošne istorijske nauke), mr
Daniela Pejţiš – profesor razredne nastave u OŠ „Stevan Mokranjac” u Kobišnici i mr
Tatjana Draţiloviš – profesor razredne nastave. Nisu svi navedeni recenzenti