Slavoljub Gacović POREKLO I POSTOJBINA RUMUNA (VLAHA)

164 Slavoljub Gacović
Erdelju, nego i mnoga porodiţna imena i prezimena. Ostali su mnogi
srpski obiţaji, mnoge srpske igre i neka srpska jela, od kojih se jedno
od tih jela zove ’srbuška’, a oni Srbi koji su se posle naših narodnih i
drţavnih katastrofa, prinuŤeni nevoljama odselili bili u Rumuniju,
Moldaviju i Transilvaniju i posle duţeg vremena vratili se ponovo na
svoja stara ognjišta, ti se Srbi sada nisu više smatrali za Srbe, nego za
Rumune, jer su oni boraveći dugo meĎu Rumunima, sa ovima se
saţiveli, od njih naučili rumunski jezik, primili sve rumunske običaje i
kao porumunjeni Srbi, vraćali se ponovo u svoju opustošenu
otadţbinu, da i sami u njoj rumunstvo šire”. 560
Dakle, po mišljenju koje iznosi Đokiš, Srbi su se porumunili
primivši rumunski jezik i obiţaje naroţito posle XVII veka. Zatim su
jedni ostali na svojim imanjima u Vlaškoj, Moldaviji, Erdelju ili
Transilvaniji, a drugi su se vratili „u svoju opustošenu otadţbinu, da i
sami u njoj rumunstvo šire”. Đokiš nam otkriva dve kategorije
porumunjenih Srba. Navodno, porumunjeni Srbi napuštaju Rumuniju
samo zato da bi ţiveli u opustošenoj srpskoj otadţbini i da bi sami
rumunstvo širili meŤu Srbima. Da su nekada bili Srbi, vidi se, dakle,
po mnogim porodiţnim imenima i prezimenima, po nazivima
naseobina i mesta, po srpskim obiţajima, po srpskim igrama i jelima,
ali naţalost, od silnih argumenata u prilog svojoj tezi Đokiš navodi
samo naziv jednog jela, srbuška. No, šta še Đokišu argumenti kada se
teza o porumunjenim Srbima i bez toga evo veš dugi niz decenija
odrţala u srpskoj literaturi, a sve u korist srpske politike posrbljavanja
Rumuna (Vlaha) istočne Srbije.
Musokija, Piragast) u vreme Prvog avarskog haganata (od 568. do osamdesetih godina
VII veka) i protiv kojih ratuje Vizantija od 594. do 602. godine (strateg Prisk, Petar,
Komentiol) (Vizantijski izvori za istoriju naroda Jugoslavije, tom I, Beograd, Posebna
izdanja SAN, knj. CCXLI, Vizantološki institut, knj. 3, 1955, 113121, 124126,
130141; Jovan Kovaţeviš, Avarski kaganat, Beograd, 1977, 5761, 145147).
Zatim, u vezi sa Slovenima koji su se u vreme drugog Avarskog haganata, a posle
njegove propasti (Jovan Kovaţeviš, Avarski kaganat, Beograd, 1977, 82100) i u
vreme Bugarskog haganata i carstva (od Kruma do Samuila) nalazili na prostoru
današnje Bukovine, Maramureša, Transilvanije, Banata, Vlaške, Moldavije i
Besarabije tokom IXXI veka (Петър Коледаров, Политическа география на
средновековната българска държава : Първа част : От 681 до 1018 г., София,
Издателство на Българската академия на науките, 1979, 758).
560 Jovan Đokiš, op. cit., 6667.