Slavoljub Gacović POREKLO I POSTOJBINA RUMUNA (VLAHA)

300 Slavoljub Gacović
Reč naroda šire dezinformacije i neznanje na tzv. vlaškom jeziku koji
ne postoji, koji nije standardizovan, koji je meŤunarodnoj nauţnoj
javnosti nepoznat i koji neše prihvatiti, kao uostalom i sve jezike koji
su nastali na prostoru eks-Jugoslavije (bosanski, crnogorski itd.), jer
še tzv. vlaški jezik vazda biti samo pokriše za ţlanove Nacionalnog
saveta Vlaha i za njihove „prijatelje” u srpskom narodu koji su tu da
„pomognu”, po nalogu svojih partijskih voŤa, da sramota Rumuna
(Vlaha) istoţne Srbije bude veša i da se Vlasi nikad ne osećaju svoji
na svome, a sve radi brţe asimilacije, koju sada, zamislite samo, ne
predvode srpska administracija, škola, crkva i mediji, veš Nacionalni
savet Vlaha, tj. „Vlasi na odreŤeno vreme” okupljeni oko ideje da
oforme „vlašku” nacionalnu manjinu koja nema nikakvih dodirnih
taţaka sa rumunskom, i „vlaški” jezik koji nije isto što i rumunski
govori istoţne Srbije.
Posrbljavanje i asimilacija putem školstva. Još u vreme Prvog
srpskog ustanka, veš 1807. godine, poţela je sa radom škola u Poreţu
u kojoj je nastavu drţao Simeun Kračun iz Banata, koji je 18101812.
poduţavao i Mišu Anastasijeviša, docnije poznatog dunavskog
kapetana i zaduţbinara. Ubrzo zatim, 1819. godine, pominje se i škola
u rumunskom (vlaškom) selu Crnajki, u kojoj se nastava odvijala na
srpskom jeziku, dok su za to vreme „Tekija, Kladovo i Brza Palanka
bili ... pod vlaššu Turaka, što je onemogušavalo bilo kakvu javnu
nastavu na srpskom jeziku.” 953 MeŤutim, po osloboŤenju Kljuţa 1833.
godine situacija se izmenila, pa se u tadašnjem Kladovu, naselju s
rumunskim (vlaškim) ţivljem, u drţavnoj („praviteljstvenoj”) školi
kao uţitelji srpskoga porekla pominje Antonije Damjanoviš i Pavle
Atanackoviš 1835/36. godine, poreklom NovosaŤanin; škole su
takoŤe otvarane u Mihajlovcu i Gornjanima, naseljima s rumunskim
(vlaškim) ţivljem iste 1835/36. godine; u Kladušnici, naselju s
rumunskim (vlaškim) ţivljem nastavu na srpskom jeziku obavlja Đura
Dimitrijeviš; u Tekiji, naselju s rumunskim (vlaškim) ţivljem,
zapoţela je s radom „opštestvena”, tj. opštinska škola 1835/36, s
nastavom na srpskom jeziku koju je obavljao uţitelj Stojan Petroviš; u
953 Vladimir Stojanţeviš, Ključ i Porečka krajina od kraja 18. veka do
osloboĎenja 1833. godine, Beograd, SANU, Posebna izdanja, knj. DCXXVI,
Odeljenje istorijskih nauka, knj. 20, 1994, 80.