30.01.2015 Views

ილიადა

ილიადა

ილიადა

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

ყველა ერთია - უქმად კვდება, თუ საქმე მოკლავს!<br />

(IX, 315-320).<br />

გმირების შეტაკება, როგორც აღვნიშნეთ, სიტყვიერი პაექრობით იწყება. მაგრამ ეს ისე<br />

ოსტატურად არის აღწერილი პოეტის იერ, რომ არავითარ უხერხულობას არ იწვევს. არ იბადება<br />

კითხვა - ბრძოლის ველზე, ისრისა და შუბების ზუზუნში, ამ საშინელ ორმოტრიალში, მებრძოლთ<br />

სადა აქვთ დრო ასეთი ვრცელი სიტყვებით მიმართონ ერთურთს ასეთი კითხვა ერთ შემთხვევაში<br />

ებადება ბრძოლის დროს თვით პატროკლეს:<br />

ო, მერიონე, რაღად ხარჯავ სიტყვას ამაოდ<br />

ტროელთ ლაშქარი შენს ნათქვამზე არ დანებდება<br />

სიკვდილს, ვიდრეღა შავი მიწა არ დაფლავს გვამებს:<br />

მკლავი წარმართავს ბრძოლას, ხოლო სიტყვები - ბჭობას.<br />

არ მწამს კაფია, როცა მტერი ასაკაფია!<br />

(XVI, 627-631).<br />

მაგრამ ეს ეჭვი სრულიადაც არ უშლის ხელს თვით პატროკლეს მტერს დამცინავი სიტყვებით<br />

შეეგებოს.<br />

ამაღელვებლად აქვს ჰომეროსს აღწერილი პატროკლეს და ჰექტორის დატირების სცენები,<br />

გოდებანი აქილევსისა, ბრისეისის, პრიამოსის, ჰეკაბეს, ანდრომაქესი. განსაკუთრებით შთამბეჭდავია<br />

ანდრომაქეს გოდება, რომელიც წარმოგვიდგენს ობოლი ასტიანაკეტის მომავალ ბედს. ამ გოდებაში<br />

ასახულია შემზარავი და რეალისტური სურათი ობლის ცხოვრებისა:<br />

შენ, ქმარო ჩემო,სამუდამოდ ქვეშეთის მღვიმეს<br />

უნდა ეწვიო და მე მტოვებ ქვრივს, უნუგეშოს!. . .<br />

ხოლო ძე ჩვენი, უბედური დედ-მამის შვილი<br />

ობოლი დარჩა. . . ვაგლახ, შენ მას აღარ ეკუთვნი<br />

ნუგეშად. . . შენ ხომ აღარ ხარ! . . . აღარც გყავს შვილი!. . .<br />

თუ აქაველებს გადაურჩა კაცთამჟლეტ ომში,<br />

მიწყივ შრომა და ტანჯვა ელის ბალღს უპატრონოს.<br />

გადამთიელი ხელთ ჩაიგდებს ობლის ხოდაბუნს,<br />

მალე ბავშვობის ამხანაგიც დაეკარგება.<br />

დაეხეტება ქედმოხრილი, ნამტირალევი,<br />

სათხოვრად მამის მეგობრებთან მიდის მორჩილად,<br />

ერთს ქლაინაზე, სხვას ქიტონზე ეპოტინება.<br />

ზოგს ეცოდება, სამოწყალოდ გაიღებს ლუკმას,<br />

პირს გაუსველებს, სასა მაინც დარჩება მშრალი. . .<br />

უფრო ხშირად კი მეოჯახე სვებედნიერი<br />

ხელსა ჰკრავს ხოლმე, აუგ სიტყვას ზედ მიაყოლებს:<br />

თავიდან მომწყდი! მეგობრებთან აქ შენი მამა<br />

კი არ ილხენსო!. . . და კვლავ დედას ეძებს მტირალი. . .<br />

(XXII, 482-499).<br />

ჰომეროსის საკითხი<br />

ჩვენ ამ მცირე ლიტერატურულ ნარკვევში ვერ დავისახავთ მიზნად ”ილიადის” ანალიზს, მაგრამ<br />

თარგმანის წინასიტყვაობა შეგნებულად დავიწყეთ საუბრით პოემის მხატვრულ მხარეზე ისე, რომ არ<br />

შევხებივართ ჰომეროსის ეპოსთან დაკავშირებულ ისტორიულ-ლიტერატურულ პრობლემებს. ეს<br />

პრობლემები კი მრავალია და მათ, რა თქმა უნდა, დიდი მნიშვნელობა აქვთ თვით ”ილიადის” სწორი<br />

ანალიზისა და აღქმისათვის. ჰომეროსის პოემებში იმდენი სიტყვაც არ იქნება, რამდენი გამოკვლევაც<br />

დაწერილა ჰომეროლოგიაში, მაგრამ ხშირ შემთხვევაში მკვლევარები - ფილოლოგები, ისტორიკოსები,<br />

10

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!